Ο γνωστός Διεθνολόγος – Πολιτικός Οικονομολόγος και Επίκουρος Καθηγητής του Τμήματος Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, αναφερόμενος στη συμφωνία με την Ουκρανία υπογραμμίζει πως επρόκειτο για μια επικερδή συμφωνία, αλλά μόνο για τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, η οποία ωστόσο δεν φέρνει την εκεχειρία και δεν βάζει οριστικό τέλος στον πόλεμο με τη Ρωσία.
Επίσης ο διακεκριμένος ακαδημαϊκός διευκρινίζει ότι το διάστημα των πρώτων 100 ημερών της διακυβέρνησης των ΗΠΑ από τον Ντόναλντ Τραμπ στιγματίστηκε από αλλεπάλληλες διαπραγματεύσεις σε επίπεδο δασμών, πολεμικών συγκρούσεων και οικονομικής πολιτικής, μετά από αποφάσεις που πάρθηκαν και στη συνέχεια ανακλήθηκαν μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα, δημιουργώντας μια πολιτική και οικονομική αστάθεια σε ολόκληρο τον κόσμο.
Συνέντευξη στον Θωμά Καλέση
-Κύριε Μποζίνη λίγες ώρες μετά τη συμπλήρωση 100 ημερών διακυβέρνησης των ΗΠΑ από τον Ντόναλντ Τραμπ, ανακοινώθηκε η συμφωνία με την Ουκρανία για τις σπάνιες γαίες. Θεωρείτε ότι η συμφωνία αυτή αλλάζει τα μέχρι τώρα δεδομένα;
Σίγουρα στην Ουκρανία δεν θα πρέπει κανείς να θριαμβολογεί, διότι οι ΗΠΑ δεν δίνουν καμιά εγγύηση ασφαλείας στο απώτερο μέλλον. Δημιουργείται μεν ένα ταμείο το οποίο θα εκμεταλλεύεται τις πολύτιμες γαίες, ενώ ο ίδιος ο Τραμπ θα αρχίσει να αντλεί χρήματα έχοντας κατηγορήσει στο παρελθόν την Ουκρανία ότι στο πλαίσιο της διακυβέρνησης Μπάιντεν έχουν δοθεί περίπου 350 δισεκατομμύρια δολάρια για οπλισμό και οποιαδήποτε άλλη βοήθεια.
Σαφέστατα βέβαια η συμφωνία αποτελεί κέρδος και είναι σημαντικότατη για τις ΗΠΑ. Υπάρχει ένα κοινό ταμείο το οποίο θα χρησιμοποιείται για άντληση πόρων από τις σπάνιες γαίες, πράγμα που σημαίνει ότι οι ΗΠΑ αυτονομούνται από τη Ρωσία και βγαίνουν ευθέως απέναντι στην Κίνα η οποία και αυτή κυνηγάει τα πολύτιμα ορυκτά.
Παράλληλα ωστόσο εκτιμώ, ότι η συγκεκριμένη συμφωνία δεν είναι αυτή που θα δώσει άμεσα τη λύση για οριστική κατάπαυση του πυρός στον πόλεμο της Ουκρανίας με τη Ρωσία. Πρόκειται για μια καθαρά εμπορική συμφωνία, που βοηθά τις ΗΠΑ να αντλήσουν χρήματα, κεφάλαια και σπάνιες γαίες στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων, ενώ παράλληλα θα δώσει τη δυνατότητα επέκτασης των αμερικανικών πολυεθνικών στην ανοικοδόμηση της Ουκρανίας, εκμεταλλευόμενες το γεγονός ότι η συγκεκριμένη χώρα βρίσκεται σε πόλεμο.
Επίσης αμβλύνει σε έναν μικρό βαθμό τις αντιδράσεις που έχει ο Τραμπ στο εσωτερικό του, καθώς είναι πλέον γνωστό ότι η δημοφιλία του μετά τις 100 πρώτες ημέρες διακυβέρνησης δεν πάει και πολύ καλά, λόγω των πολλαπλών στρατηγικών αποφάσεων τις οποίες πήρε πολύ γρήγορα με αποτέλεσμα σε πολλές περιπτώσεις να κάνει ένα βήμα εμπρός και δύο βήματα πίσω.
-Η πολιτική της απέναντι στην Ρωσία θα αλλάξει;
Σε καμία περίπτωση, διότι το επαναλαμβάνω πρόκειται για μια εμπορική συμφωνία με την Ουκρανία που δεν βάζει τέλος στον πόλεμο και που είναι μονόπλευρα win. Δεν επιβεβαιώνει σε κανέναν βαθμό ότι στο απώτερο μέλλον -και γι' αυτό και τη Ρωσία δεν την απασχολεί καθόλου- θα υπάρξει βοήθεια από την «ομπρέλα» του ΝΑΤΟ ή κάποιας αμυντικής ασφάλειας από την πλευρά των ΗΠΑ.
Βέβαια είναι ακόμη νωρίς να εξάγουμε κάποια συμπεράσματα, διότι οι συμφωνίες κρίνονται στις λεπτομέρειες που κάνουν τη διαφορά. Στο πλαίσιο αυτό θα χρειαστεί κάποιος χρόνος για να μπορέσουμε να εκτιμήσουμε ακριβώς το τι κερδίζει η κάθε πλευρά.
-Επιστρέφοντας στον Ντόναλντ Τραμπ, σε πρόσφατη ομιλία του στο Μίσιγκαν χαρακτήρισε τις 100 πρώτες ημέρες διακυβέρνησης της δεύτερης θητείας του, ως «τις πιο επιτυχημένες οποιασδήποτε κυβέρνησης στην ιστορία των ΗΠΑ». Συμφωνείτε με κάτι τέτοιο;
Είναι μια τραβηγμένη άποψη για να λέμε την αλήθεια. Απλά ο Ντόναλντ Τραμπ στα πλαίσια της νέας Γεωγραφίας που προωθεί είχε κι εξακολουθεί να έχει ως βασικό σκοπό κατά τις πρώτες 100 ημέρες της διακυβέρνησής του, να «βάλει μπρος» μια πορεία διαπραγματεύσεων με πολλαπλά κράτη, σε πολλαπλά επίπεδα. Με λίγα λόγια εάν μπορούσαμε να δώσουμε έναν χαρακτηριστικό τίτλο στη διακυβέρνηση Τραμπ ο οποίος θα αποτελούσε και φωτογραφική κατάσταση στις ΗΠΑ θα ήταν: Οι 100 ημέρες των διαπραγματεύσεων.
Διαπραγματεύσεων για θέματα των δασμών, για θέματα εμπόλεμων περιοχών, για θέματα νέας Γεωγραφίας όπως την ονομάζω εγώ, αλλά και οικονομικής φύσεως. Ο βασικός στόχος του Ντόναλντ Τραμπ κατά τις 100 αυτές πρώτες ημέρες, είναι ότι προσπάθησε να δώσει με επιθετικό τόνο την πεποίθηση ότι θα ολοκληρώσει τη δεύτερη τετραετία της διακυβέρνησής του, βάζοντας το λιθάρι της νέας ασφάλειας των ΗΠΑ όπως αυτός ακριβώς το εννοεί και μόνο. Δεν θεωρώ ότι τίποτα από όλα αυτά που συνέβησαν τυχαίο. Θεωρώ όμως, ότι κανένας από εμάς δεν ήταν προετοιμασμένος γι' αυτή την «πυραυλική» έκδοση αποφάσεων που οδηγούν σε μια σειρά από διαπραγματεύσεις σε πολλά επίπεδα και με διαφορετικούς συνομιλητές.
Πέρασε δηλαδή δασμούς σε όλα τα κράτη, τα οποία αυξομείωνε συνέχεια προκειμένου κάθε ένα κράτος από αυτά, να οδηγηθεί στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Με βασικό στόχο βέβαια να παραμένει η Κίνα, ως ο παγκόσμιος, οικονομικός και τεχνολογικός ανταγωνιστής.
-Ποιοί είναι οι βασικοί τομείς πάνω στους οποίους θα στηριχτεί στο άμεσο μέλλον κατά την άποψή σας;
Αυτή τη στιγμή αν μπορέσουμε να ορίσουμε τους βασικούς τομείς στις διαπραγματεύσεις που έχουν ξεκινήσει, ο Τραμπ εστιάζει κυρίως στους δύο περιφερειακούς πολέμους στην Ουκρανία και στη Γάζα. Και ειδικά για τον πρώτο τίποτα δεν θα πρέπει να θεωρείται τυχαίο. Διότι ανάλογα με το πώς θα κινηθούν οι Ουκρανοί ο Τραμπ μετά τη σημαντική συμφωνία που πέτυχε με τον Ζελένσκι για τις σπάνιες γαίες, εκείνο που ήθελε και θέλει, είναι να αποτρέψει ένα ενδεχόμενο συνεργασίας μεταξύ Ρωσίας, Κίνας και Ινδίας με φόντο την Μαύρη Θάλασσα.
Αυτές είναι οι μεγάλες επιδιώξεις Τραμπ. Να θέσει τέλος στους δύο πολέμους που βρίσκονται αυτή τη στιγμή σε εξέλιξη και παράλληλα να περιορίσει την Κίνα να αναπτυχθεί σε εμπορικό, οικονομικό και τεχνολογικό επίπεδο.
-Σε επίπεδο οικονομικής πολιτικής πώς θα χαρακτηρίζαμε αυτό το διάστημα των 100 ημερών στις ΗΠΑ;
Κι εδώ το στοιχείο που κυριαρχεί είναι οι διαπραγματεύσεις. Δεν θα χαρακτήριζα αυτό το διάστημα, ως διάστημα εμπορικού πολέμου, γιατί ο πόλεμος έχει ως βασικό στόχο την καταστροφή του αντιπάλου. Οι δασμοί που αρχικά επιβλήθηκαν στη συνέχεια μαζέυτηκαν πίσω, μετά τους ξαναεπανέφερε, στη συνέχεια τους «πάγωσε», τώρα θα μειώσει και κάποιους προς την Κίνα γιατί αφορούν την υψηλή τεχνολογία κ.ο.κ.
-Μέσα σε όλα αυτά βέβαια βάζουμε και την κόντρα του Τραμπ με τη FED και τον Κεντρικό Τραπεζίτη, Τζερόμ Πάουελ;
Κοιτάξτε, ο Τραμπ εκλέχθηκε 47ος πρόεδρος των ΗΠΑ έχοντας ως βασικό όπλο την οικονομική πολιτική ενάντια στην εσωτερική ακρίβεια. Βέβαια με την επιβολή των δασμών έχει δημιουργήσει έναν παγκόσμιο προβληματισμό, όμως ο ίδιος θεωρεί ότι τα χρήματα που θα δαπανηθούν από τα εισαγόμενα προϊόντα θα υπάρξουν πόροι οι οποίοι θα μειώσουν τις τιμές στο εσωτερικό.
Βέβαια από το να το λέει μέχρι αυτό να συμβεί, έχει πολύ μεγάλη διαφορά. Είναι νωρίς ακόμα για να βγάλουμε κάποια συμπεράσματα αναφορικά με την οικονομική πολιτική κι αυτό διότι έχουμε πολύ δρόμο να διανύσουμε ακομη.
-Τέλος τι θα μπορούσαμε να πούμε για αυτές τις 100 ημέρες για τις σχέσεις του Τραμπ με την ΕΕ;
Νομίζω αυτή τη στιγμή η ΕΕ παρακολουθεί ως θεατής τις κινήσεις που γίνονται για να τελειώσει ο Ρωσοουκρανικός πόλεμος, ενώ ταυτόχρονα νέα στρατόπεδα δημιουργούνται με βάση τη νέα Γεωγραφία που θα δημιουργηθεί.
Ξέρετε ότι η κυβέρνηση Τραμπ που είναι φιλική προς τη Ρωσία και όχι εχθρική όπως ήταν η κυβέρνηση Μπάιντεν, θα δημιουργήσει νέες εσωτερικές τριβές εντός της ΕΕ και νέες ισορροπίες ισχύος. Αυτές θα παγιωθούν όταν και αν υπάρξει εκεχειρία με κάποιον τρόπο που θα αναδείξει εμμέσως πλην σαφώς τον Πούτιν ως νικητή του πολέμου.
Μόλις χθες ο αμερικανός πρόεδρος είπε σε συνέντευξή του πως σκοπός του Πούτιν ήταν να κατακτήσει ολόκληρη την Ουκρανία. Και αν δεν ήμουν εγώ, θα το είχε ήδη κάνει. Άρα λοιπόν αυτή η νέα Γεωγραφία που δημιουργείται εντός κι εκτός της ΕΕ θα επιφέρει μια νέα σκακιέρα μεταξύ των 27 κρατών - μελών.
Εκεί θα δούμε και τις ισορροπίες που θα δημιουργηθούν. Ήδη έχουμε μια Μεγάλη Βρετανία που είναι εντελώς αντίθετη με τη Ρωσία. Μια Γερμανία που είναι εντελώς αντίθετη με τη Ρωσία. Και αντίθετα βλέπουμε μια Γαλλία που σήμερα τα γυρίζει και λέει ότι πρέπει να υπάρξει ένα τέλος στον πόλεμο της Ουκρανίας.
Με λίγα λόγια υπάρχουν αλλαγές και αυτό το εύθραστο κλίμα θα διατηρηθεί. Όσο υπάρχουν διαπραγματεύσεις σε εξέλιξη θα έχουμε και αλλαγές.
-Κοινά στοιχεία της πρώτης θητείας Τραμπ, συναντάμε μέχρι τώρα που διανύουμε τη δεύτερη;
Όχι, δεν μπορούμε να εντοπίσουμε πολλά. Ειδικότερα σε θέματα εξωτερικής στρατηγικής υπάρχει μεγάλη διαφορά. Τώρα ο Τραμπ, δείχνει πολύ πιο προετοιμασμένος, με δεδομένο ότι υπάρχουν στόχοι και κινήσεις που θέλει ο ίδιος να έχουν ως αποτέλεσμα το μότο του «ξανακάνε την Αμερική μεγάλη».
