Η επίθεση, με την κωδική ονομασία «Operation Rising Lion», φέρεται να σχεδιαζόταν εδώ και μήνες και πραγματοποιήθηκε αιφνιδιαστικά, με τη συμμετοχή δεκάδων μαχητικών F-35, μη επανδρωμένων αεροσκαφών και επιχειρησιακών μονάδων της Μοσάντ. Οι στόχοι ξεπέρασαν τους 100, περιλαμβάνοντας στρατιωτικές βάσεις, κέντρα των Φρουρών της Επανάστασης και εγκαταστάσεις συνδεδεμένες με το πυρηνικό πρόγραμμα.
Ιρανικές πηγές επιβεβαίωσαν ότι στους νεκρούς συμπεριλαμβάνονται υψηλόβαθμοι στρατιωτικοί και επιστήμονες, όπως οι Χοσεΐν Σαλαμί, Μοχαμάντ Μπαγκερί και ο γνωστός πυρηνικός φυσικός Φερεϊντούν Αμπάσι. Η απάντηση της Τεχεράνης ήρθε άμεσα, με εκτόξευση πάνω από 150 βαλλιστικών πυραύλων και 100 drones προς ισραηλινό έδαφος, προκαλώντας περιορισμένες υλικές ζημιές αλλά ανεβάζοντας επικίνδυνα την ένταση στην περιοχή.
Ωστόσο, όπως επισημαίνουν διεθνείς αναλυτές, οι βασικές εγκαταστάσεις εμπλουτισμού ουρανίου σε Νατάνζ και Φορντό, που είναι θαμμένες έως και 80 μέτρα κάτω από την επιφάνεια της γης, παρέμειναν σχεδόν ανέπαφες. Οι ζημιές φαίνεται να περιορίστηκαν σε επιφανειακές υποδομές και περιφερειακά εργαστήρια, χωρίς να πλήξουν τον επιχειρησιακό πυρήνα του προγράμματος.
Η στρατηγική επιλογή του Ιράν να θωρακίσει τα κρίσιμα πυρηνικά του στοιχεία σε υπόγεια συγκροτήματα αποδείχθηκε αποτελεσματική ακόμη και απέναντι σε μια τόσο εκτεταμένη αεροπορική εκστρατεία. Παρά τις σημαντικές ανθρώπινες απώλειες και τις παράπλευρες καταστροφές, η τεχνολογική ικανότητα της Τεχεράνης να συνεχίσει τον εμπλουτισμό ουρανίου δεν φαίνεται να έχει κλονιστεί ουσιαστικά.
Από την πλευρά του, το Ισραήλ υποστηρίζει ότι πρόκειται για ένα προληπτικό πλήγμα με στόχο να αποτραπεί η περαιτέρω εξέλιξη του ιρανικού πυρηνικού οπλοστασίου. Ωστόσο, διπλωματικοί παρατηρητές εκφράζουν φόβους ότι η επιχείρηση ίσως πετύχει το αντίθετο αποτέλεσμα: να ενισχύσει την αποφασιστικότητα της Τεχεράνης, να οδηγήσει σε περαιτέρω απομάκρυνση από τη διπλωματία και να πυροδοτήσει έναν νέο κύκλο αστάθειας στη Μέση Ανατολή.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες βρίσκονται σε δύσκολη θέση, καθώς οι διαπραγματεύσεις με το Ιράν έχουν παγώσει και δεν διαφαίνεται άμεση προοπτική επανεκκίνησής τους. Τα κράτη του Κόλπου παρακολουθούν με ανησυχία τις εξελίξεις, εκφράζοντας φόβους για ευρύτερη σύρραξη που θα μπορούσε να παρασύρει την περιοχή σε νέα περίοδο κρίσης.
Το ερώτημα που παραμένει αναπάντητο είναι αν το Ιράν θα επιλέξει να επιταχύνει τις πυρηνικές του δραστηριότητες ως απάντηση, ή αν θα κινηθεί μέσω άλλων μορφών στρατηγικής αντιπαράθεσης. Σε κάθε περίπτωση, οι υπόγειες και κατανεμημένες υποδομές του πυρηνικού του προγράμματος προσφέρουν σημαντικά περιθώρια ανθεκτικότητας και καθιστούν εξαιρετικά δύσκολη οποιαδήποτε απόπειρα οριστικής εξουδετέρωσης.
Μέχρι στιγμής, παρά τη σφοδρότητα των ισραηλινών πληγμάτων, το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα συνεχίζει να λειτουργεί, αφήνοντας το τοπίο γεωπολιτικά ασταθές και το ενδεχόμενο νέας κλιμάκωσης ανοιχτό.
