Σύμφωνα με ειδικούς, η ανατροπή του καθεστώτος στην Τεχεράνη δεν εγγυάται την ανάδειξη μιας κυβέρνησης φιλικής προς τις Ηνωμένες Πολιτείες ή το Ισραήλ. Αντιθέτως, θα μπορούσε να ανοίξει τον δρόμο σε πιο επιθετικά στοιχεία, τα οποία ενδέχεται να επιδιώξουν την απόκτηση πυρηνικού οπλοστασίου ως απόλυτο μέσο αποτροπής, μετά από ενδεχόμενες επιθέσεις από τις ΗΠΑ ή το Ισραήλ.
Αν και η διαδοχή του Ανώτατου Ηγέτη, αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, θα δρομολογηθεί σε περίπτωση θανάτου του, οι ειδικοί επισημαίνουν ότι μια συνολική κατάρρευση του καθεστώτος θα μπορούσε να έχει απρόβλεπτες συνέπειες. Ένα τέτοιο ενδεχόμενο ενέχει τον κίνδυνο διάσπασης της χώρας και πρόκλησης γεωπολιτικού σοκ σε ολόκληρη τη Μέση Ανατολή.
Ένα πιθανό σενάριο, σύμφωνα με αναλυτές, είναι η ανάληψη της εξουσίας από στρατιωτικά ή παραστρατιωτικά στοιχεία. «Αυτές οι παρατάξεις δεν πρόκειται να αποτελέσουν το είδος του καθεστώτος που ενδεχομένως οραματίζονται οι ΗΠΑ», δήλωσε στο CNN η Τρίτα Πάρσι, εκτελεστική αντιπρόεδρος του Ινστιτούτου Quincy στην Ουάσινγκτον.
Το Ιράν φιλοξενεί εδώ και δεκαετίες υποβόσκοντα αυτονομιστικά κινήματα, τα οποία ενδέχεται να διεκδικήσουν εξουσία ή ανεξαρτησία σε περίπτωση κατάρρευσης της κεντρικής κυβέρνησης, οδηγώντας σε εσωτερικό κατακερματισμό και χάος. «Η κατάρρευση του καθεστώτος ισοδυναμεί με κατάρρευση του κράτους και με επιδείνωση του χάους που θα ακολουθήσει», προειδοποιεί η Πάρσι.
Ο Ανώτατος Ηγέτης εκλέγεται ισοβίως από τη 88μελή Συνέλευση των Εμπειρογνωμόνων και δεν ορίζει επίσημα διάδοχο. Παρ’ όλα αυτά, σύμφωνα με τους New York Times, ο Χαμενεΐ έχει ήδη επιλέξει τρεις ανώτερους κληρικούς ως εν δυνάμει διαδόχους, σε περίπτωση αιφνίδιου θανάτου ή δολοφονίας του, όπως ανέφεραν τρεις Ιρανοί αξιωματούχοι με γνώση του θέματος.
Οποιαδήποτε διαδικασία διαδοχής ή μετάβασης κινδυνεύει να εξελιχθεί σε πεδίο αναμέτρησης, καθώς διάφορες αυτονομιστικές ομάδες, που αντιμάχονται διαχρονικά την Ισλαμική Δημοκρατία, ενδέχεται να θεωρήσουν την αποδυνάμωσή της ως ευκαιρία για να προωθήσουν τα αιτήματά τους.
