Ο γνωστός Διεθνολόγος - Οικονομολόγος αναφέρει τους λόγους για τους οποίους ο Ντόναλντ Τραμπ διστάζει να μπει στη διένεξη, σημειώνει τα καίρια πλήγματα που έχει επιφέρει το Ισραήλ στην αεράμυνα του Ιράν, ενώ αναφέρεται εκτενώς στο παγκόσμιο σοκ που θα προκληθεί σε ενδεχόμενο κλείσιμο των στενών του Ορμούζ, υπογραμμίζοντας ωστόσο μεταξύ άλλων, ότι αυτό θα σημαίνει παράλληλα πως το καθεστώς του Ιράν θα έχει φτάσει σε οριακό σημείο.
Συνέντευξη στων Θωμά Καλέση
-Κύριε Ευτυχίδη πώς κρίνετε τις μέχρι τώρα εξελίξεις στο μέτωπο της Μέσης Ανατολής μετά από αρκετές ημέρες εχθροπραξιών ανάμεσα σε Ισραήλ και Ιράκ; Πού φαίνεται να οδηγείται αυτή η διένεξη;
Δυστυχώς η κατάσταση δείχνει ότι έχει ξεφύγει. Κι έχει ξεφύγει από τη στιγμή που το Ισραήλ αποφάσισε να επιτεθεί στο Ιράν. Οι στιγμές που βιώνουμε εξακολουθούν να θεωρούνται εξαιρετικά κρίσιμες. Και φυσικά καθοριστικό ρόλο σε ό,τι συμβαίνει αυτή τη στιγμή παίζει η στάση των ΗΠΑ.
Η δική μου εκτίμηση είναι ότι οι Ισραηλινοί έχουν καταφέρει καίρια πλήγματα στην αεράμυνα του Ιράν και αυτό έχει ως αποτέλεσμα την ελεύθερη στόχευση βασικών υποδομών της Τεχεράνης, η οποία από την άλλη απαντάει με πυραυλικά χτυπήματα τα οποία δεν έχουν την ίδια ευστοχία και ακρίβεια των δυτικών βαλλιστικών πυραύλων και αυτό προξενεί νέες εκατόμβες θυμάτων και μεγάλες ζημιές σε πολιτικές υποδομές όπως για παράδειγμα τα νοσοκομεία.
Ήδη πάντως το Ιράν έχει εκφράσει την επιθυμία να μπει σε μια διαδικασία συνομιλιών ώστε να μπει ένα τέλος σε αυτή την κατάσταση. Κάτι που δεν φαίνεται να αποδέχεται το Ισραήλ. Και στην περίπτωση που συνδεθεί με την άποψη αυτή και ο πρόεδρος Τραμπ, τότε αναμφίβολα θα έχουμε μια σκληρή αλλαγή σε ολόκληρη την περιοχή.
Άλλωστε από την αρχή της κρίσης, από τα γεγονότα ακόμη στη Γάζα, ο δηλωμένος στόχος ήταν η αλλαγή των συνόρων στη Μέση Ανατολή. Και εδώ, παρουσιάζεται μια λαμπρή ευκαιρία για να συμβεί αυτό, αν και οι κίνδυνοι που ενέχει ένα τέτοιο εγχείρημα είναι τεράστιοι. Δεν μιλάμε δηλαδή για κάτι απλό.
-Σύμφωνα με την εκτίμησή σας, οι ΗΠΑ φαίνεται ότι θα μπουν τελικά σε αυτή τη διένεξη ή θα παραμείνουν παρατηρητές και ρυθμιστές των εξελίξεων;
Κοιτάξτε, ο Ντόναλντ Τραμπ σε σχέση με αυτό που συμβαίνει έχει έναν τεράστιο φόβο. Και ο φόβος αφορά το να μην επαναληφθεί αυτό που έπαθε ο Τζορτζ Μπους στο Ιράκ. Να μην χρειαστεί δηλαδή να απολογηθεί για ψέμματα που χρησιμοποιήθηκαν ως αφορμή για να εμπλακεί η Αμερική σε έναν δαπανηρό και μεγάλο σε κόστος ανθρώπινων ζωών και υποδομών πόλεμο στη Μέση Ανατολή.
Έχοντας εκλεγεί προτάσσοντας την ειρήνη, προς το παρόν δεν τα έχει καταφέρει σε κανένα επίπεδο και αυτή τη στιγμή προβληματίζεται για το αν θα πρέπει να συμμετάσχει στις ενέργειες εναντίον του Ιράν ή όχι.
Σε κάθε περίπτωση δεν μπορούμε να είμαστε μέσα στο μυαλό του Προέδρου των ΗΠΑ, ο οποίος μέχρι τώρα είναι εντελώς απρόβλεπτος και δείχνει να λειτουργεί με μια δική του λογική. Κινούμενοι στο πλαίσιο αυτό δεν μπορούμε να ξέρουμε τι θα αποφασίσει.
Δεδομένου ωστόσο ότι σήμερα, θα συναντηθούν στη Γενεύη ο ΥΠΕΞ του Ιράν, Αμπάς Αραγτσί με τους ομολόγους του σε Βρετανία, Γαλλία και Γερμανία θεωρώ ότι τουλάχιστον μέχρι εκείνη την ώρα, δεν θα υπάρξει αμερικανική απ' ευθείας εμπλοκή σε ότι συμβαίνει αυτή τη στιγμή στο Ιράν.
-Στο οικονομικό κομμάτι της ιστορίας, οι αγορές δεν έχουν αντιδράσει τουλάχιστον στις τιμές του πετρελαίου, ίσως γιατί δεν έχουμε χτυπήματα σε πετρελαϊκούς αγωγούς.
Λοιπόν, το Ιράν δεν έχει πυρηνικά όπλα, αυτό το ξέρουμε όλοι. Και δεν υπάρχουν ανησυχίες σχετικά με το αν μπορεί να φτιάξει. Η CIA π.χ. είπε στον Πρόεδρο Τραμπ ότι δεν είμαστε σίγουροι πως μπορεί να φτιάξει πυρηνική βόμβα.
Ωστόσο, η πραγματική πυρηνική βόμβα του Ιράν ονομάζεται «Στενά του Ορμούζ». Για να κλείσουν όμως τα στενά, το καθεστώς θα πρέπει να φτάσει σε οριακό σημείο, διότι μία τέτοια κίνηση θα χτυπήσει σφοδρά και τη δική του οικονομία. Για παράδειγμα το πετρέλαιο του Ιράν που εξάγεται προς την Κίνα, φεύγει και αυτό από τα στενά του Ορμούζ.
Άρα λοιπόν, το κλείσιμο των στενών, αποτελεί μια απλή διαδικασία ως προς την πράξη καθώς το Ιράν δεν χρειάζεται καν να μετακινήσει στρατεύματα -εάν χτυπήσει τρία δεξαμενόπλοια προκειμένου να σταματήσουν οι μεγάλες εταιρείες να ασφαλίζουν πλοία και φορτία που κινούνται στην περιοχή θα οδηγήσει ουσιαστικά στο κλείσιμο των στενών, ενώ παράλληλα αυτό θα επιφέρει μια τεράστια αύξηση στις τιμές του πετρελαίου- ωστόσο δεν είναι καθόλου απλή διαδικασία για την οικονομία της χώρας.
Και το ότι δεν έχει συμβεί ακόμη, αυτό δεν οφείλεται στο γεγονός πως δεν υπάρχουν χτυπήματα σε πετρελαϊκές υποδομές. Υπάρχουν κάποια χτυπήματα, όπως για παράδειγμα στο μεγαλύτερο κοίτασμα φυσικού αερίου του Ιράν, γεγονός που επέφερε μια σχετικά μικρή αύξηση της τάξεως των 10 δολαρίων στο πετρέλαιο.
Αύξηση που δεν τη θεωρούμε μεγάλη, διότι πρόκειται ουσιαστικά για μια διόρθωση των χαμηλών τιμών. Παράλληλα γνωρίζουμε ότι δεν ειναι το ιρανικό πετρέλαιο αυτό που καθορίζει τις τιμές σε παγκόσμιο επίπεδο, καθώς με τις κυρώσεις που του έχουν επιβληθεί, ουσιαστικά δεν πουλάει πετρέλαιο. Δίνει μόνο στην Κίνα και ως εκ τούτου δεν επηρεάζει ιδιαίτερα τις αγορές. Ούτε της Ευρώπης, ούτε κάποιες άλλες. Τούτο σημαίνει ότι οποιεσδήποτε μορφές αυξήσεων παρατηρούνται αυτή τη στιγμή, αφορούν αποκλειστικά και μόνο κερδοσκοπικά παιχνίδια.
-Ενδεχόμενο κλείσιμο των στενών του Ορμούζ ωστόσο θα μπορούσε να προκαλέσει ένα "σοκ".
Εννοείται. Και μάλιστα το σοκ σε αυτή την περίπτωση θα είναι τεράστιο. Από τα στενά του Ορμούζ διακινείται το 20% της παγκόσμιας κατανάλωσης πετρελαίου ημερησίως. Πράγμα που σημαίνει πως αν συμβεί κάτι τέτοιο, θα δούμε το βαρέλι να φτάνει ακόμη και τα 150 δολάρια.
Με ό,τι αυτό κι αν σημαίνει, διότι σε αυτές τις περιπτώσεις τα πράγματα λειτουργούν σαν αλυσίδα. Στις μεταφορές, στις τιμές των τροφίμων, στις τιμές των παραγώγων.
Όπως καταλαβαίνετε θα φτάσουμε και πάλι σε ακραία επίπεδα μιας τεράστιας οικονομικής κρίσης, μέσω της οποίας θα χτυπηθεί η όποια ανάπτυξη υπάρχει αυτή τη στιγμή ενώ ο πληθωρισμός θα καταγράψει νέα επίπεδα ρεκόρ.
Αυτό είναι κάτι που το γνωρίζουν όλα τα κράτη (εμπλεκόμενα και μη), όμως επαναλαμβάνω πως για να φτάσουμε σε ένα τέτοιο ακραίο ενδεχόμενο, πάει να πει πως το καθεστώς του Ιράν έχει φτάσει στα όριά του και χρησιμοποιεί το τελευταίο του όπλο. Διότι αυτό που θα πληγεί πρώτα από όλα είναι το ίδιο το Ιράν, καθώς μέσω αυτών των στενών εξάγει και το δικό του πετρέλαιο.
