Ο γνωστός Πολιτικός Επιστήμονας - Διεθνολόγος εξηγεί πώς η κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ προσπαθεί να αποφύγει τόσο στο εσωτερικό την εμπλοκή του κογκρέσου όσο και στο εξωτερικό τα σενάρια που τη θέλουν να μπαίνει σε έναν ακόμη μακροχρόνιο πόλεμο με αβέβαια αποτελέσματα, βάζει στο τραπέζι όλους τους εμπλεκόμενους που μπορούν να υπάρξουν με βάση την ιρανική απάντηση, ενώ τέλος εξηγεί γιατί ο πρόεδρος των ΗΠΑ δεν επιδιώκει - σύμφωνα με τα λεγόμενα του - την κατάρρευση του καθεστώτος, αλλά την άμεση συμφωνία του Ιράν για το πυρηνικό του πρόγραμμα.
Συνέντευξη στον Θωμά Καλέση
-Κύριε Τσίκα τι μπορεί να συμαίνει για την πολεμική σύρραξη στη Μέση Ανατολή αυτό το χτύπημα από τις ΗΠΑ;
Κοιτάξτε, ο Ντόναλντ Τραμπ διεμήνυσε ότι επρόκειτο για ένα και μοναδικό χτύπημα. Δεν θέλει δηλαδή να το εμφανίσει ως εμπλοκή των ΗΠΑ στο πόλεμο που διεξάγεται αυτές τις ημέρες στο Ιράν. Αναφέρει ότι υπήρξε ανάγκη για αυτή την παρέμβαση, την οποία μόνο ο στρατός της Αμερικής θα μπορούσε να κάνει, προσθέτοντας ότι δεν θέλει να δώσει συνέχεια εάν φυσικά οι Ιρανοί δεν χτυπήσουν αμερικανικές εγκαταστάσεις. Προσθέτει δε, ότι περιμένει σύντομα την απάντηση του Ιράν στην πρόταση συμφωνίας για το πυρηνικό του πρόγραμμα, την οποία κι έχει ήδη καταθέσει. Επομένως θέλει να εμφανίσει αυτό το χτύπημα ότι είναι ένα και δεν θα υπάρξει άλλο στο μέλλον, καθώς αυτό δεν είναι και αντίθετο με την πολιτικη του να μην εμπλακεί σε πολέμους. Με τον τρόπο αυτό ξεπερνά και τον κάβο της έγκρισης του κογκρέσου, λέγοντας δηλαδή το χτύπημα αυτό δεν συνιστά πολεμική εμπλοκή. Τώρα, εφόσον τηρηθεί αυτό, θα πρέπει να περιμένουμε να δούμε ποια θα είναι η απάντηση του Ιράν. Γιατί από αυτήν θα εξαρτηθούν όλα.
-Εάν αυτή η απάντηση, είναι με τη μορφή που ακούγεται περισσότερο τελευταία. Με κλείσιμο των στενών του Ορμούζ, τότε τι θα συμβεί στην παγκόσμια οικονομία;
Είναι βέβαιο πως αν συμβεί αυτό, θα έχουμε μια εντυπωσιακή άνοδο στις τιμές των υγρών καυσίμων, κυρίως όσων βασίζονται στο πετρέλαιο και στο φυσικό αέριο. Ξέρουμε όλοι ότι περίπου το 1/3 της Παγκόσμιας προμήθειας περνά από τα στενά του Ορμούζ. Παράλληλα θα μιλάμε για κρίση αβεβαιότητας στην παγκόσμια οικονομία. Ταυτόχρονα όμως γνωρίζουμε ότι κλείσιμο των στενών του Ορμούζ πλήττει και το ίδιο το Ιράν, καθώς έχει έσοδα από εκεί τα οποία μπορεί να χρειαστεί. Επίσης, θα πληγεί και η βασική σύμμαχός του που είναι η Κίνα, που αγοράζει φθηνό Ιρανικό πετρέλαιο για να τροφοδοτεί την τεράστια οικονομική της μηχανή. Επομένως θα πρέπει να δει κανείς εάν θα το κάνει - παρά το γεγονός ότι το έχει εξαγγείλει πως θα το κάνει - αλλά και το πόσο θα κρατήσει αυτό.
Επίσης εάν κλείσουν τα στενά, δεν μπορεί κανείς να αποκλείσει το ενδεχόμενο να ακολουθήσει μια μεγάλη ναυτική επιχείρηση με τη συμμετοχή και των ΗΠΑ προκειμένου να μείνουν ανοικτά, διότι από αυτό θα πληγούν και πάρα πολλά κράτη που αποτελούν σύμμαχο της Αμερικής, όπως τα Αραβικά κράτη του Περσικού Κόλπου, η Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα κλπ. Θα πρέπει να γνωρίζετε μάλιστα, ότι τα στενά του Ορμούζ δεν ανήκουν πλήρως στο Ιράν. Από την άλλη πλευρά των στενών βρίσκεται το Ομάν, το οποίο μπορεί να πει ότι το κλείσιμο το στενών είναι μια παράνομη ενέργεια από την πλευρά του Ιράν και ζητάμε βοήθεια, προκειμένου να αλλάξει η απόφαση.
-Κατά τα άλλα το Ιράν έχει τη δύναμη να απαντήσει σε ένα τέτοιο χτύπημα;
Κοιτάξτε, δύναμη έχει ακόμη, αλλά η απάντησή του -κατά την εκτίμησή μου- θα αφορά καθαρά πολιτικά κριτήρια, με κριτήρια επιβίωσης του θεοκρατικού καθεστώτος. Τι εννοώ: Εάν δεν απαντήσει ή αν απαντήσει λίγο δεν θα φανεί αδύναμο και στο εσωτερικό και στο εξωτερικό; Και άρα αυτό μπορεί να ενέχει μεγαλύτερους κινδύνους για να πέσει; Αλλά και αντίστροφα. Εάν προχωρήσει στο μέγιστο δυνατό χτύπημα, δηλαδή να χτυπήσει αμερικανικές εγκαταστάσεις στον Περσικό Κόλπο, βάσεις που υπάρχουν στο Ομάν, στο Κουβέιτ, στο Κατάρ, στο Μπαχρέιν, τότε είναι βέβαιο ότι θα αντιμετωπίσει σφοδρά χτυπήματα από τις ΗΠΑ. Μήπως όμως και αυτά τα χτυπήματα μπορούν να οδηγήσουν στην πτώση του καθεστώτος; Αυτό λοιπόν θα είναι το βασικό κριτήριο. Με βάση αυτές τις σκέψεις θα προχωρήσει. Μπορεί να κάνει κάποια διάσπαρτα μικρότερα χτυπήματα, καθώς η διένεξη με το Ισραήλ θα συνεχιστεί. Όμως το θέμα τώρα είναι εάν θα πλήξει στόχους που είναι καθαρά αμερικανικοί.
Την ίδια ώρα, υπάρχουν και κάποιες ενδιάμεσες εκδοχές. Τι θα κάνουν οι φιλοϊρανοί αντάρτες Χούθι που έχουν καταλάβει μεγάλο μέρος της Υεμένης. Τι θα κάνουν οι σιιτικές φιλοϊρανικές οργανώσεις που εδρεύουν στο Ιράκ. Και αυτές μπορούν να χτυπήσουν αμερικανικές στρατιωτικές εγκαταστάσεις που συνεχίζουν να βρίσκονται στη χώρα μέχρι σήμερα. Επίσης υπάρχει και μια άλλη εκδοχή που μπορεί να βάλει σε μεγάλο δίλημμα τις ΗΠΑ. Αν παράδειγμα χτυπήσει πετρελαϊκές εγκαταστάσεις ή λιμάνια όπως της Σαουδικής Αραβίας. Η τελευταία είναι παραδοσιακή σύμμαχος των ΗΠΑ. Και εκεί υπάρχει το ερώτημα: Τι θα κάνουν σε αυτή την περίπτωση οι Αμερικανοί; Δεν θα πρόκειται μεν για χτύπημα σε κάποιον αμερικανικό στόχο, αλλά σε στόχο που ανήκει σε μια πολύ σημαντική δύναμη, σύμμαχο των ΗΠΑ.
Αντιλαμβάνεστε λοιπόν, ότι υπάρχουν πολλές εκδοχές, που μπορούν να υπάρξουν και να αλλάξουν άρδην την πορεία της ανάφλεξης στη Μέση Ανατολή.
-Αρα λοιπόν οι ΗΠΑ με το χτύπημα αυτό μπορεί να είχαν στόχο το πυρηνικό πρόγραμμα, στο βάθος είχαν στόχο το ίδιο το καθεστώς και στο ακόμη πιο βάθος την Κίνα, ενώ από την άλλη πλευρά το καθεστώς παίζει την επιβίωσή του, την στήριξη του από τις φιλοϊρανικές οργανώσεις αλλά και το ενδεχόμενο να χτυπήσει μια άλλη χώρα σύμμαχο των ΗΠΑ, ενώ παράλληλα συνεχίζονται οι εχθροπραξίες με το Ισραήλ. Όλα αυτά δεν δείχνουν ότι πάμε σε μια μακροχρόνια σύγκρουση;
Εάν το Ιράν χτυπήσει σύμμαχο των ΗΠΑ θα πάμε σε μακροχρόνια σύγκρουση. Ή τουλάχιστον θα τείνει να πάει προς μακροχρόνια σύγκρουση γιατί δεν θέλω να το προεξοφλήσω. Καμιά φορά αυτά τα πράγματα διαρκούν και λίγες εβδομάδες. Από εδώ και πέρα πιστεύω ότι τα πράγματα προτού κυλήσουν θα μετρηθούν πολύ καλά.
Ότι το Ιράν μπορεί να χτυπήσει με πυραύλους, ναι, μπορεί να χτυπήσει. Δεν του έχουν τελειώσει ακόμη.
Όμως θέλω να πω και κάτι για το καθεστώς του Ιράν γιατί αυτό έχει πολύ μεγάλη σημασία. Ο Τραμπ αυτή τη στιγμή είπε ότι «εμένα δεν είναι ο σκοπός μου να αλλάξω το καθεστώς» τονίζοντας ότι «εμείς χτυπήσαμε μόνο για μια φορά και σας δίνουμε σύντομο περιθώριο για να απαντήσετε σχετικά με το πυρηνικό πρόγραμμα». Αυτή τη στιγμή δηλώνει αυτό και είναι σημαντικό. Και ίσως να έχει και σχέση με αυτό που γράφτηκε και αφορά την εντολή του Τραμπ στο Ισραήλ να μην εξοντώσει τον Αγιατολλάχ Χαμενεΐ. Αυτό ενδεχόμενως να σημαίνει ότι θέλει και κάποιον για να μπορέσει να διαπραγματευτεί. Διότι ποιος θα πάρει μια τόσο σημαντική απόφαση όπως αυτή που ζητούν οι ΗΠΑ; Στο πυραμιδικό σύστημα του Ιράν μόνο ο Ανώτατος Ηγέτης της Ισλαμικής Επανάστασης μπορεί να την πάρει.
Άρα ο Τραμπ ως ένα βαθμό, συνεχίζει και δηλώνει ότι τουλάχιστον εμείς, δεν θέλουμε να πάμε πολύ μακρύτερα και να εμπλακούμε σε έναν μακροχρόνιο πόλεμο. Και ο ίδιος δεν το θέλει με βάση τις αντιδράσεις που υπήρξαν στο εσωτερικό των ΗΠΑ. Όμως το ερώτημα είναι τι θα γίνει, εφόσον η απάντηση δεν είναι αυτή που νομίζει.
-Και κάτι τελευταίο, διότι μένει πάντα η απορία. Πώς είναι δυνατόν να υπάρχουν επιθέσεις εναντίον πυρηνικών εγκαταστάσεων από υπερδυνάμεις όπως οι ΗΠΑ και το Ισραήλ και ταυτόχρονα να μην υπάρχουν φόβοι για διαρροή πυρηνικού υλικού στην ατμόσφαιρα και μόλυνση τύπου Τσερνόμπιλ;
Έχει σημασία τι συνιστούν τα χτυπήματα αυτά. Δηλαδή, ατύχημα στυλ Τσερνόμπιλ, σημαίνει ότι χτυπάς πυρηνικό αντιδραστήρα. Εδώ δεν πρόκειται περί αυτού. Όταν χτυπάς κρύο ουράνιο που δεν βρίσκεται σε φάση σχάσης, δεν επιφέρει μόλυνση αυτής της έκτασης. Και η αλήθεια είναι ότι και οι ίδιοι οι Ιρανοί τονίζουν ότι δεν έχει προκληθεί καμία τέτοια μόλυνση, όπως το ίδιο αναφέρουν και οι πρώτες εκτιμήσεις της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας.
Τώρα αυτό έχει συμβεί είτε επειδή χτύπησαν κρύο ουράνιο, είτε γιατί όντως οι Ιρανοί το έχουν μετακινήσει, είτε γιατί οι εγκαταστάσεις βρίσκονται πολύ βαθιά μέσα στη γη. Για διάφορους λόγους αυτή η μόλυνση του περιβάλλοντος, τουλάχιστον προς το παρόν, δεν υφίσταται.
