Όπως επεσήμαναν οι συντελεστές το «MENTBEST» είναι ένα ερευνητικό έργο που χρηματοδοτείται από την ΕΕ με χρονικό πλαίσιο από το 2023 έως το 2028, στοχεύει στη μείωση και την πρόληψη των προβλημάτων ψυχικής υγείας στον γενικό πληθυσμό και στις ευάλωτες ομάδες που κινδυνεύουν να βρεθούν σε μειονεκτική θέση λόγω δραματικών κοινωνικών αλλαγών και όχι μόνο.
Το έργο σχετίζεται κυρίως με την κατάθλιψη και τον κίνδυνο αυτοκτονίας, καθώς επίσης και με τις αγχώδεις διαταραχές και στρατηγικές προαγωγής της ψυχικής υγείας για πληθυσμούς χωρίς κλινικά προβλήματα, ενώ όπως αναφέρθηκε υλοποιείται σε περισσότερες από 120 περιφέρειες σε 15 χώρες στην Ευρώπη και όχι μόνο, με την έγκριση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η καθηγήτρια Ψυχολογίας SEERC & CITY College, University of York Europe Campus και υπεύθυνη της ερευνητικής ομάδας του «MENTBEST» στην Ελλάδα Δρ. Ana Vivas, η κατάθλιψη επηρεάζει περισσότερους από 15 στους 100 ανθρώπους κατά τη διάρκεια της ζωής τους, έχει διπλάσια συχνότητα στις γυναίκες (περίπου μία στις πέντε γυναίκες και ένα στους οκτώ άνδρες εμφανίζουν κατάθλιψη τουλάχιστον μια φορά στη διάρκεια της ζωής τους) και μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία και κοινωνικοοικονομική ομάδα.
Αναφορικά με τις αυτοκτονίες λόγω ψυχικής ασθένειας η Δρ. Vivas ανέφερε ότι ένας στους τρείς βίαιους θανάτους προκύπτει από αυτοκτονία και συγκεκριμένα απασχολεί 1 εκατ. των ετήσιων θανάτων.
Οι τέσσερις παρεμβάσεις
Οι παρεμβάσεις στο πλαίσιο του προγράμματος διακρίνονται σε τέσσερα επίπεδα. Την πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας, το ευρύ κοινό, τους ανθρώπους-κλειδιά και τους φορείς που θα έχουν διαμεσολαβητικό ρόλο και τους ασθενείς, τις ομάδες υψηλού κινδύνου και τους συγγενείς τους.
Όπως εκτίμησε η κ. Vivas τα ερευνητικά στοιχεία δείχνουν ότι η προσέγγιση των προαναφερόμενων τεσσάρων επιπέδων μειώνει το κοινωνικό στίγμα, βελτιώνει την αναζήτηση και τη λήψη βοήθειας, αυξάνει τις ικανότητες των επαγγελματιών της κοινότητας και βελτιώνει την κλινική πορεία της ήπιας έως μέτριας κατάθλιψης.
Οι πέντε ευάλωτες ομάδες στις οποίες εστιάζει το πρόγραμμα στη χώρα μας είναι οι μετανάστες/πρόσφυγες, οι νέοι, οι ηλικιωμένοι, οι μακροχρόνια άνεργοι και τα άτομα με διαταραχή ψυχικής υγείας.
Εκπαίδευση μέχρι και σε ιερείς
Τους πρώτους έξι μήνες έχουν εκπαιδευτεί δωρεάν 159 επαγγελματίες που σχετίζονται άμεσα με άτομα που αντιμετωπίζουν ψυχική ασθένεια, όπως αστυνομικοί, εκπαιδευτικοί, φαρμακολόγοι και κοινωνικοί λειτουργοί.
Ακόμη έχουν εκπαιδευτεί ήδη 123 επαγγελματίες στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας, όπως γιατροί, νοσηλευτές, ψυχολόγοι και ψυχίατροι.
Επιπλέον η εκπαίδευση «MENTBEST» παρέχει ένα εργαλείο ψηφιακής αυτοδιαχείρισης, το iFightDepression, το οποίο λειτουργεί βοηθητικά στη μείωση των συμπτωμάτων της ήπιας έως μέτριας κατάθλιψης στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας σε άλλες χώρες και για πρώτη φορά θα δοκιμαστεί στη Θεσσαλονίκη.
Να σημειωθεί ότι ανάλογη εκπαίδευση παρέχεται και σε ιερείς του δήμου Θεσσαλονίκης με τη συνεργασία της Ιεράς Μητρόπολης Θεσσαλονίκης, καθώς η συμβολή τους στην ψυχολογική στήριξη σε μεγάλο μέρος της κοινωνίας θεωρείται καθοριστικής σημασίας.
Το στίγμα εκλείπει
Από πλευράς του ο πρεσβευτής επικοινωνίας του προγράμματος «MENTBEST» και Αντιπεριφερειάρχης Εξωστρέφειας Κεντρικής Μακεδονίας Μπάνε Πρέλεβιτς αναφέρθηκε στο θετικό πρόσημο της πρόληψης και αντιμετώπισης των ψυχικών ασθενειών, εκτιμώντας ότι πλέον το κοινωνικό στίγμα έχει αρχίσει να εκλείπει σε σχέση με το παρελθόν.
«Έχω δει πολλούς πετυχημένους αθλητές με συμπτώματα κατάθλιψης που δεν ήξεραν πως να το αντιμετωπίσουν. Η δική μου γενιά δεν αντιμετώπιζε ανοιχτά τα προβλήματα και ως Βαλκάνιοι αντιμετωπίζουμε με εσωστρέφεια αυτού του είδους τα προβλήματα. Ένα παραπάνω στον χώρο του αθλητισμού που συσσωρεύεται πίεση και ανταγωνισμός. Πλέον αυτό αλλάζει και βλέπουμε αθλητές να μιλάνε ανοιχτά για ζητήματα ψυχικής υγείας και αυτό είναι πολύ θετικό» δήλωσε.
Το έργο πραγματοποιείται με την υποστήριξη του δήμου Θεσσαλονίκης, με τον αντιδήμαρχο Κοινωνικής Πολιτικής, Ευθύμη Χατζηθεόκλητο να τονίζει ότι «το πρώτο που πρέπει να κάνουμε σε όλες τις ψυχικές διαταραχές είναι να καταπολεμήσουμε το στίγμα».