Η έκθεση «Ο Βασιλιάς είναι Γυμνός» με έργα των τριών καλλιτεχνών, που εγκαινιάζεται την Πέμπτη 12 Ιουνίου, στις 19.00, δανείζεται τον τίτλο της από το γνωστό παραμύθι του Άντερσεν, αλλά η μεταφορά εδώ αποκτά διαφορετικές διαστάσεις. «Η βασική μας σκέψη είναι πώς η τέχνη είναι απογυμνωμένη», εξηγεί η η ιστορικός τέχνης, επιμελήτρια του MOMus Αρετή Λεοπούλου, που επιμελείται την έκθεση μαζί με τον Γιάννη Μπόλη.«Θέλουμε να σταθούμε απέναντι στην παραδοχή που γίνεται κάθε αιώνα ότι η ζωγραφική πεθαίνει. Στην πραγματικότητα η ζωγραφική δεν πεθαίνει ποτέ. Στην έκθεση παρουσιάζεται απογυμνωμένη μία πολιτική και εννοώ την πολιτική των τεχνών. Εντέλει δεν κρύβεται τίποτα ειδικά όταν έχεις κάτι τόσο αληθές όσο η ζωγραφική αυτών των τριών ζωγράφων».
Οι τρεις καλλιτέχνες –ο Βασίλης Βασιλακάκης (γεν. 1968), ο Βαγγέλης Γκόκας (γεν. 1969) και ο Ηλίας Παπαηλιάκης (γεν. 1970)– είναι εκπρόσωποι της ίδιας γενιάς. «Τους συνδέει βαθιά φιλία αλλά και πρότερη συνεργασία, καθώς είχαν εκθέσει μαζί στον Δήμο Αθηναίων στην Πινακοθήκη υπό τη διεύθυνση του Χριστόφορου Μαρίνου», εξηγεί η κ. Λεοπούλου.«Στην έκθεσή μας στο MOMus έχουν από κοινού αποφασίσει όχι να συγκριθούν αλλά να συνεχίσουν έναν καλλιτεχνικό διάλογο. Μέσα από την έκθεση θέλουμε να δείξουμε τη φιλία και το πνεύμα συνεργασίας ανάμεσα σε τρεις πολύ φτασμένους ζωγράφους που δουλεύουν με αυταπάρνηση χωρίς να θέλουν να αποδείξουν κάτι».
Κάτι που κάνει την έκθεση ξεχωριστή είναι ο τρόπος που οι καλλιτέχνες αντιμετωπίζουν ο ένας τον άλλον. «Στην έκθεση -κι αυτό δεν είναι κάτι συνηθισμένο- επιχειρεί ο ένας να δείξει την αξία του άλλου και αυτό συμβαίνει με εντυπωσιακό τρόπο», παρατηρεί η κ. Λεοπούλου.
Παρότι καθένας από τους τρεις καλλιτέχνες έχει πολύ διαφορετικό ύφος και ιδίωμα από τους άλλους, οι μεταξύ τους αλληλεπιδράσεις δημιουργούν μια ενδιαφέρουσα συνοχή και υπάρχουν στιγμές που οι διαφορές θολώνουν. «Δεν γίνεται να μην καταλάβεις τις διαφορές ανάμεσά τους. Κι ωστόσο υπάρχουν σημεία στην έκθεση που θα πρέπει να δεις την υπογραφή για να καταλάβεις τίνος είναι το έργο», εξηγεί η επιμελήτρια.
Η έκθεση αρθρώνεται σε τέσσερις ενότητες με έναν προσεγμένο χωρικό σχεδιασμό. Στον εξώστη διαμορφώθηκε μία κοινή αίθουσα για τους τρεις καλλιτέχνες, στη συνέχεια καθένας έχει τον δικό του χώρο, ενώ στο τέλος του διαδρόμου επιστρέφουν σε μία κοινή παρουσίαση. Συνολικά παρουσιάζονται 160 έργα των τριών ζωγράφων, γεγονός που την καθιστά «μία πολύ μεγάλη έκθεση», όπως παρατηρεί η κ. Λεοπούλου.
Η ποικιλία των έργων είναι εντυπωσιακή. Στους χώρους του Μουσείου θα δει ο επισκέπτης «από τις πιο μεγάλες κλίμακες έργων που φτάνουν τα 10 μέτρα σε πλάτος μέχρι και πολύ μικρά έργα των 15-20 εκατοστών – όλα τους είναι συγκινητικά», όπως εξηγεί η επιμελήτρια.
Το μεγαλύτερο έργο, 10 μ. Χ 4 μ. ανήκει στον Ηλία Παπαηλιάκη και φέρει τον τίτλο «Οι παλμοί της καρδίας μου στην απέναντι όχθη». Ο καλλιτέχνης το έφερε στη Θεσσαλονίκη από την Ακαδημία Αθηνών όπου το παρουσίασε εκεί για πρώτη φορά πριν από λίγο καιρό. «Είναι ένα απόλυτα μινιμαλιστικό έργο, πολύ αφαιρετικό και έχει την αίσθηση τοιχογραφίας – είναι λάδι σε καμβά», εξηγεί η κ. Λεοπούλου.
Η απάντηση στη σύγχρονη εποχή
Σε μια εποχή που «λατρεύει μανιακά και ταυτόχρονα προσπερνά βιαστικά την εικόνα», όπως αναφέρεται στο κείμενο της έκθεσης, οι τρεις ζωγράφοι επιλέγουν μια διαφορετική στάση. «Επιλέγουν να παρατηρήσουν τον κόσμο ακίνητοι – όχι από αντίδραση, αλλά από σεβασμό στην εικόνα».
Η έκθεση επιχειρεί να αναδείξει «τη δύναμη της εικόνας να αποδομεί εκ βάθρων το πραγματικό» και να παρουσιάσει «μια σπάνια καλλιτεχνική γενιά και φιλία τριών δημιουργών». Πρόκειται για μια «σιωπηλή εξέγερση της ζωγραφικής» που στοχεύει να καταρρίψει την επανειλημμένη διακήρυξη για το «τέλος» της ζωγραφικής.
Το αλφάβητο των τεχνών
«Εντέλει γιατί δεν πεθαίνει η ζωγραφική;» ρωτάμε την κ. Λεοπούλου και η ίδια απαντά: «Διότι είναι η γλώσσα μας, είναι το αλφάβητο των τεχνών. Μπορείς να εκφραστείς χωρίς αλφάβητο;».
«Είναι μία έκθεση στην οποία ευχαριστιέσαι να βλέπεις ζωγραφική, είναι μία έκφραση που όλοι την κατανοούμε και όλους μας κερδίζει και όταν γίνεται με ουσία και καλή ποιότητα δεν αφήνει κανέναν ασυγκίνητο», καταλήγει η επιμελήτρια.
Η έκθεση
«Ο Βασιλιάς είναι Γυμνός. Βασιλακάκης, Γκόκας, Παπαηλιάκης»
MOMus-Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης(εντός ΔΕΘ-Helexpo)
Επιμέλεια: Αρετή Λεοπούλου, Γιάννης Μπόλης
Διάρκεια: 12.06 – 14.09.2025
Εγκαίνια: Πέμπτη 12 Ιουνίου 2025 | 19:00.
