Αναλύοντας τις συνθήκες αγοράς φαίνεται ότι και μαθηματικά ήρθε το τέλος των μικρομεσαίων επιχειρήσεων στην Ελλάδα, οι οποίες επί σειρά ετών αποτελούσαν τη ραχοκοκαλιά της οικονομίας και των θέσεων εργασίας. Οι αριθμοί δίνουν και τις σωστές διστάσεις της διείσδυσής τους στην ελληνική οικονομία. Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις είναι πάνω από το 90% του συνόλου των επιχειρήσεων και προσφέρουν κοντά στο 90% των θέσεων εργασίας.
Με αφορμή την έως τώρα πορεία, του Ταμείου Ανάκαμψης, οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις «απέχουν» από τις ενισχύσεις που προσφέρει καθώς πρέπει να έχουν «ίδια κεφάλαια». Επίσης, δεδομένο είναι πως χρειάζονται και τραπεζικό δανεισμό και κάπου εδώ γίνεται αντιληπτό ότι το μεγαλύτερο μέρος των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων δεν μπορεί να αξιοποιήσει το Ταμείο των περίπου 30 δισ. ευρώ. Η φιλοσοφία του νέου Ταμείου (δίδει το 50% του προϋπολογισμού max.) είναι να εισφέρει ο επιχειρηματίας τουλάχιστον το 20% της νέας επένδυσης και το υπόλοιπο 30% (τουλάχιστον) να προέρχεται από τραπεζικό δανεισμό. Όλοι καταλαβαίνουν ότι χιλάδες επιχειρήσεις στον Τειρεσία, υπερδανεισμένες και χωρίς εμπράγματες εξασφαλίσεις αδυνατούν να ωφεληθούν από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Παράλληλα το ΕΣΠΑ όπως και ο Αναπτυξιακός, επιδοτούν από 40% έως 75% μιας νέας επένδυσης, αλλά και εδώ θέλει ιδία συμμετοχή και ταμειακή ρευστότητα. Και προφανώς η βοήθεια από τις τράπεζες περιορίζεται σε πολύ λίγες μικρομεσαίες επιχειρήσεις λόγω των προαναφερόμενων προβλημάτων.
Η φιλοσοφία των προγραμμάτων είναι η επιχείρηση να έχει «ταμείο», φορολογική και ασφαλιστική ενημερότητα και να μπορεί να δανειστεί από τις Τράπεζες. Όμως μετά από 10ετη μνημόνια, τριετή πανδημία και τριετή παγκόσμια κρίση με υψηλότατη ακρίβεια, το σύνολο των μικρομεσαίων επιχειρήσεων στην Ελλάδα, έχει στεγνώσει από ρευστό, έχει συσσωρεύσει ζημιές και έχει κλείσει την πόρτα στο Πιστωτικό σύστημα.
Επομένως, αν θέλουμε να διατηρήσουμε μεγάλο μέρος αυτών των επιχειρήσεων, πρέπει να σχεδιαστεί ένα πρόγραμμα μόνο για αυτές, χωρίς τη σημερινή «τραπεζική» κουλτούρα των προγραμμάτων και επιδοτήσεων. Τα επιμελητήρια που γνωρίζουν τα μέλη τους και τους τομείς ανάπτυξης κάθε περιοχής, να δώσουν τις αρχές και τις κατευθύνσεις των προγραμμάτων.
Αν θέλουμε να διατηρηθούν οι μικρομεσαίοι, χρειάζονται πολιτική βούληση και πράξεις. Σε μία χώρα όπως η Ελλάδα όπου πολλοί άνθρωποι θέλουν να δημιουργούν μέσω του εμπορίου, να αναλαμβάνουν την πρωτοβουλία της ιδιώτευσης και να μην στηρίζονται στο Δημόσιο, επιβάλλεται ένα πλαίσιο στήριξης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
*Ο Απόστολος Σπαθάς είναι Σύμβουλος Επιχειρήσεων / Οικονομολόγος