Δέκα χρόνια πέρασαν από εκείνη την ημέρα. Την ημέρα που πάγωσαν οι Έλληνες μαθαίνοντας ότι τελικά η «περήφανη διαπραγμάτευση» και τα «Ουάου!» δεν έπιασαν τόπο και οι Αγορές και οι Εταίροι μας δεν ήξεραν να χορεύουν υπό τα νταούλια της τότε Κυβέρνησης.
Οι Κεφαλαιακοί έλεγχοι (γνωστοί και ως capital controls) εφαρμόστηκαν στη χώρα μας από τις 28 Ιουνίου του 2015, όταν η Ελληνική Κυβέρνηση, με Πρωθυπουργό τον Αλέξη Τσίπρα και Υπουργό Οικονομικών τον Γιάνη Βαρουφάκη, δεν κατάφερε να έρθει σε συμφωνία με τους πιστωτές της.
Όπως μας ανακοινώθηκε τότε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αποφάσισε στις 28 Ιουνίου, να μην αυξηθεί περαιτέρω το επίπεδο της Δανειστικής Έσχατης Προσφυγής (ELA), για τις τράπεζες στην Ελλάδα.
Ως αποτέλεσμα, η Κυβέρνηση, αναγκάστηκε να κλείσει τις ελληνικές τράπεζες για 3 εβδομάδες και να εφαρμόσει έλεγχο στα τραπεζικά εμβάσματα από τις ελληνικές στις ξένες τράπεζες, να καθορίσει όρια για αναλήψεις μετρητών (60€ ανά ημέρα) κ.α.
Οι Τράπεζες επαναλειτούργησαν στις 20 Ιουλίου, αλλά με πολύ αυστηρούς όρους, έτσι ώστε να αποφευχθούν ένα ανεξέλεγκτο Bank Run και μια πλήρης κατάρρευση του ελληνικού τραπεζικού συστήματος.
Όλοι θυμόμαστε -και δεν πρέπει να ξεχάσουμε- τις σκηνές οι οποίες εκτυλίχθηκαν μπροστά στα ATMs των κατεβασμένων ρολών των Τραπεζών, ειδικά με συνταξιούχους να μην καταλαβαίνουν ουσιαστικά τι τους συμβαίνει. Να προσπαθούν να καταλάβουν πώς θα οργανώσουν τη ζωή τους κάτω από αυτό το καθεστώς.
Όμως και για τον επιχειρηματικό κόσμο τα πράγματα έγιναν πολύ δύσκολα.
Απλές συναλλαγές ήθελαν ειδική έγκριση από τις Τράπεζες. Οι εισαγωγές έγιναν μια διαδικασία που ήταν πραγματικά μαρτύριο. Τα τραπεζικά στελέχη κάθε μέρα μάλωναν, προσπαθούσαν να εξηγήσουν σε όλους, από τους απλούς πολίτες έως τους επιχειρηματίες, τον νέο τρόπο λειτουργίας.
Γονείς να προσπαθούν να στείλουν χρήματα στα παιδιά τους που βρίσκονταν στο εξωτερικό για σπουδές.
Η Οικονομία, βυθίστηκε. Ο κόσμος κλείστηκε μέσα. Αποσβολωμένος από το ότι τελικά, κάποιος μπορεί και να τραβήξει το καλώδιο από την πρίζα πολύ εύκολα. Ειδικά όταν στο τιμόνι της χώρας είναι άνθρωποι χωρίς καμία αξιοπιστία, λογική, εμπειρία με μόνο όπλο τον λαϊκισμό και τις φρούδες υποσχέσεις.
Για μέρες, εβδομάδες, στα κανάλια προσπαθούσαν να εξηγήσουν τι έγινε και κυρίως γιατί έγινε. Και ο κόσμος άκουγε τόσα παλαβά πράγματα από τόσο επιπόλαιους ανθρώπους που αναρωτιόταν αν ήταν αλήθεια αυτό που ζούσε.
Δέκα χρόνια πέρασαν και κάποιοι «αναγνωρίζουν τα λάθη τους», κρίνουν ότι «ίσως κάτι να μην έγινε καλά τότε…» ή ακόμα και αργότερα στη διαχείριση πυρκαγιάς που έψαχναν να βρουν το λάθος τότε.
Και όλοι εμείς, ειδικά του ιδιωτικού τομέα, να προσπαθούμε να επιβιώσουμε, να δουλέψουμε, να λειτουργήσουμε τα γραφεία μας, τις εταιρίες μας, ώστε οι οικογένειές μας να μην καταλάβουν κάτι. Άλλοι το κατάφεραν. Άλλοι όχι. Δεν άντεξαν.
Όμως, δέκα χρόνια πέρασαν.
Και τα τελευταία έξι χρόνια, η χώρα μας ακούει από παντού τα μπράβο και τα συγχαρητήρια, διότι ο ελληνικός λαός και άντεξε και διάλεξε Κυβέρνηση που οδηγεί τη χώρα σταθερά, μπροστά, εν μέσω πάλι άλλων αναταράξεων. Όχι δικών μας αναταράξεων. Όχι εξαιτίας μας.
Όμως αυτή τη φορά δεν έχουμε στο τιμόνι της χώρας κάποιον που κουράστηκε μετά από ώρες διαπραγματεύσεων. Έχουμε κάποιον που μετά από μέρες διαπραγματεύσεων, εν μέσω Πανδημίας, έφερε στη χώρα το Ταμείο Ανάκαμψης. Έφερε νέους πόρους από το ΕΣΠΑ. Θωράκισε τη χώρα και Οικονομικά και Στρατιωτικά και Διπλωματικά.
Για αυτό λοιπόν, οι Έλληνες μπορούν και συγκρίνουν. Γιατί η σύγκριση αυτή είναι αντικειμενική και φανερή σε όλους.
Άλλη μια επέτειος για τη Χώρα λοιπόν. Θλιβερή, αλλά πραγματική.
Για αυτό λοιπόν.
Ποτέ ξανά!
*Οι κεφαλαιακοί έλεγχοι καταργήθηκαν πλήρως τον Σεπτέμβριο του 2019.
Ο κ. Ιωάννης Γ. Ρουκάς είναι Οικονομολόγος
