«Θέλω να δουν όλοι, συμπεριλαμβανομένων των αντιπάλων μας στο εσωτερικό και στο εξωτερικό, ότι είμαστε έτοιμοι για αυτή την κατάσταση, ότι κατανοούμε τη σοβαρότητα της στιγμής, αλλά ότι δεν σκοπεύουμε να κάνουμε ούτε ένα βήμα πίσω», δήλωσε ο Τουσκ.
Σύμφωνα με τα επίσημα αποτελέσματα που δημοσιεύθηκαν τη Δευτέρα (03/06), στον δεύτερο γύρο των εκλογών, ο Κάρολ Ναβρότσκι, που έχει την υποστήριξη του αντιπολιτευόμενου, εθνικιστικού κόμματος Νόμος και Δικαιοσύνη (PiS), συγκέντρωσε το 50,89% των ψήφων, έναντι 49,11% για τον φιλοευρωπαίο και υποστηριζόμενο από τον Τρουσκ, Ράφαλ Τρασκόφσκι.
Τη θερμή στήριξη του Τραμπ έχει ο νεοεκλεγείς Πολωνός πρόεδρος
Ο Ναβρότσκι, που συγκαταλέγει μεταξύ των συμμάχων του τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, θα επιδιώξει να χρησιμοποιήσει την προεδρία για να εμποδίσει την εσωτερική ατζέντα του Τουσκ.
Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ συνεχάρη σήμερα την Πολωνία, η οποία επέλεξε «έναν ΝΙΚΗΤΗ», σε ανάρτησή του στο Truth Social, την οποία συνόδευσε με έναν τίτλο αμερικανικού μέσου ενημέρωσης που παρουσιάζει τον Ναβρότσκι ως «σύμμαχο του Τραμπ».
Ο Ναβρότσκι δηλώνει θαυμαστής του Αμερικανού προέδρου και τον συνάντησε στον Λευκό Οίκο πριν από τον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών.
Εξάλλου και ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο χαρακτήρισε την Πολωνία «υποδειγματικό σύμμαχο» που έχει συνεισφορά «κλειδί στην ενίσχυση του NATO». «Ο πολωνικός λαός μίλησε» και τάχθηκε υπέρ «ισχυρότερων ενόπλων δυνάμεων» και υπέρ της «ασφάλειας των συνόρων», τόνισε ο Ρούμπιο σε ανακοίνωσή του.
Οι αντιδράσεις της Ευρώπης
Από την πλευρά της η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δήλωσε στο Χ «πεπεισμένη» ότι θα συνεχιστεί η «πολύ καλή συνεργασία» με τη Βαρσοβία, ενώ ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε εξέφρασε την ανυπομονησία του «να συνεργαστεί» με τον νέο πρόεδρο της Πολωνίας.
Ο Γερμανός πρόεδρος Φρανκ- Βάλτερ Στάινμαϊερ ζήτησε η Πολωνία και η Γερμανία «να συνεργαστούν στενά στη βάση της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου».
Η επιτυχία του εθνικιστή υποψηφίου έρχεται σε αντίθεση με τη φιλοευρωπαϊκή δέσμευση της Πολωνίας υπό τον Τουσκ και τη στήριξή της στην Ουκρανία. Επιπλέον δημιουργεί αμφιβολίες για το κατά πόσον η κυβέρνηση Τουσκ μπορεί να σημειώσει ουσιαστική πρόοδο στη μεταρρύθμιση της κοινωνικής ασφάλισης, στην αποκατάσταση του κράτους δικαίου ή σε καυτά ζητήματα, όπως η έγκριση των συμφώνων συμβίωσης μεταξύ ατόμων του ίδιου φύλου ή η χαλάρωση των αυστηρών κανόνων της Πολωνίας για τις αμβλώσεις.
Αισιόδοξος παραμένει ο Τουσκ
Δηλώνοντας ότι οι προεδρικές εκλογές «δεν άλλαξαν και δεν θα αλλάξουν τίποτα», ο Τουσκ σημείωσε ότι η κυβέρνησή του έχει ήδη εμπειρία στην αντιμετώπιση ενός μη συνεργάσιμου προέδρου και ότι υπάρχει σχέδιο έκτακτης ανάγκης για την αντιμετώπιση αυτού του σεναρίου.
Ο Τουσκ εξέφρασε την προθυμία του να συνεργαστεί με τον Ναβρότσκι, αν αποδειχθεί συνεργάσιμος, αλλά δήλωσε ότι θα ήταν «θετική έκπληξη» αν αυτό συνέβαινε. Ο σημερινός πρόεδρος Αντρέι Ντούντα έχει χρησιμοποιήσει το δικαίωμα βέτο του για να ματαιώσει τις νομοθετικές προσπάθειες του Τουσκ.
Ο επικεφαλής του PiS Γιάροσλαβ Κατσίνσκι από την πλευρά του εκτίμησε ότι το αποτέλεσμα των εκλογών αποτελεί «κόκκινη κάρτα» για την κυβέρνηση και ζήτησε τον σχηματισμό «μη πολιτικής, τεχνοκρατικής κυβέρνησης», την ώρα που οι επόμενες βουλευτικές εκλογές στην Πολωνία είναι προγραμματισμένες για το 2027.
Στην Πολωνία, ο πρόεδρος έχει πενταετή θητεία και ευρείες εξουσίες, μεταξύ άλλων να εκπροσωπεί τη χώρα στο εξωτερικό, να διαμορφώνει την εξωτερική πολιτική, να διορίζει τον πρωθυπουργό και το υπουργικό συμβούλιο και να είναι ο ανώτατος διοικητής των ενόπλων δυνάμεων σε περίπτωση πολέμου. Μπορεί επίσης να ασκεί βέτο σε νομοσχέδια.
Πολλές μεταρρυθμίσεις που σκόπευε να κάνει ο Τουσκ, πρώην πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου που εξελέγη το 2023, έχουν ήδη μπλοκαριστεί λόγω της αντίθεσης του απερχόμενου προέδρου της Πολωνίας Αντρέι Ντούντα.
«Η προεδρία Ναβρότσκι θα είναι μια δύσκολη περίοδος για την κυβέρνηση Τουσκ», εκτίμησε ο αναλυτής Πιοτρ Μπούρας. Σύμφωνα με τον ίδιο, το αποτέλεσμα των προεδρικών εκλογών ενδέχεται να οδηγήσει σε «πρόωρες βουλευτικές εκλογές, ίσως όχι φέτος, αλλά του χρόνου».
Παρά τις πολιτικές αναταράξεις, ο Ντόναλντ Τουσκ υποσχέθηκε πως θα συνεχίσει να κυβερνά τη χώρα.
«Η πρώτη δοκιμασία (για την κυβέρνηση) θα είναι η ψήφος εμπιστοσύνης που θα ζητήσω σύντομα από το κοινοβούλιο», δήλωσε ο Τουσκ μιλώντας τη Δευτέρα, το βράδυ στην τηλεόραση, χωρίς να διευκρινίσει πότε θα γίνει αυτό.
«Δεν θα σταματήσω ούτε λεπτό ως πρωθυπουργός το έργο μου και την κοινή μας μάχη για την Πολωνία των ονείρων μας (…): ελεύθερη, κυρίαρχη, ασφαλή και ευημερούσα», τόνισε εκφράζοντας την ελπίδα να μπορέσει να συνεργαστεί με τον νεοεκλεγέντα πρόεδρο.
«Θέλω όλοι να δουν, συμπεριλαμβανομένων και των αντιπάλων μας εντός και εκτός της χώρας, ότι είμαστε έτοιμοι γι' αυτή την κατάσταση, ότι κατανοούμε τη σοβαρότητα της στιγμής, αλλά δεν σκοπεύουμε να υποχωρήσουμε ούτε σπιθαμή», πρόσθεσε.
