Το καλλιτεχνικό όραμα της παράστασης ανήκει στη Νατάσα Δαμάσκου, ψυχολόγο-ψυχοθεραπεύτρια με εξειδίκευση στον θεραπευτικό χορό, η οποία έχει αναλάβει τη σκηνοθετική επιμέλεια. Η ομάδα χορού που συμμετέχει αποτελείται από 20 χορευτές και χορεύτριες με νοητική αναπηρία και δύο με κινητική, οι οποίοι συναντιούνται κάθε εβδομάδα και προετοιμάζουν τη δουλειά τους με αφοσίωση εδώ και 12 χρόνια.
«Στην αναπηρία βλέπουμε μικρές αλλαγές με τα χρόνια», σημειώνει η Νατάσα Δαμάσκου. «Είμαι στον φορέα 15 χρόνια και οι ωφελούμενοι εκφράζονται μέσω της τέχνης, με μουσικοθεραπεία και εικαστική θεραπεία πέρα από τον χορό. Αυτό που είδα ως θεραπεύτρια είναι ότι μέσα από μικρά μικρά βήματα έρχεται κάτι πολύ μεγάλο – αυτή είναι η συμβολική έννοια της παράστασης».
Η σύλληψη του «The Butterfly Effect» βασίστηκε στην έννοια της σταδιακής αλλαγής: στη δύναμη που έχει ακόμη και η πιο μικρή πράξη, όταν αυτή επαναλαμβάνεται με συνέπεια και σκοπό. Μέσα από τον χορό, την κίνηση και την έκφραση, η παράσταση μιλά για τη φιλία, την αποδοχή, τον έρωτα, την αξία της ανθρώπινης επαφής.
Ο Lorenz και η πεταλούδα
Ο τίτλος βασίζεται στη θεωρία του χάους του Αμερικανού μετεωρολόγου Edward Lorenz: η ιδέα ότι το φτερούγισμα μιας πεταλούδας στη Βραζιλία μπορεί, μακροπρόθεσμα, να προκαλέσει έναν τυφώνα στο Τέξας. «Ξεκινώντας βήμα - βήμα από πολύ απλά πράγματα, φτάσαμε να ετοιμαζόμαστε για να παρουσιάσουμε μία παράσταση μίας ώρας. Είναι η πρώτη φορά που γίνεται μία τέτοια παράσταση από τον φορέα μας. Το μήνυμα είναι ότι αν όλοι συμβάλουμε και αποδεχτούμε τη διαφορετικότητα ως κοινωνία -καθένας με τον δικό του τρόπο - τότε θα μπορούσαν να επέλθουν μεγάλες αλλαγές. Όπως είναι το φαινόμενο της πεταλούδας. Έτσι λειτουργεί για μένα και ο κόσμος γενικότερα: από την άποψη ότι κάτι που μπορεί να κάνω εδώ, τη δεδομένη χρονική στιγμή, μπορεί να έχει αποτέλεσμα σε μία άλλη κοινότητα. Μία μικρή παράσταση να ανοίξει το βήμα…», λέει η κ. Δαμάσκου.
Η διαδρομή μέχρι τη σκηνή δεν ήταν απλή, είχε πολλές πρακτικές και άλλες δυσκολίες. «Ένα μικρό παράδειγμα: στο Θέατρο Κήπου, όπου κάνουμε την παράσταση, υπάρχει πρόσβαση για άτομα με αναπηρία, αλλά όχι για χορευτές με αναπηρία. Μας πήρε μισή ώρα κάποια μέλη με κινητικά προβλήματα να κατέβουν τα σκαλιά και το κατόρθωσαν με πολλή θέληση από την πλευρά τους, γιατί θέλουν τόσο πολύ να βγουν στη σκηνή πρώτη φορά στη ζωή τους. Είναι ένα μήνυμα ότι είναι δικαίωμα κι αυτό, να εκφραστείς μέσω του χορού και μάλιστα να χορέψεις μπροστά σε κοινό».
Η δουλειά της ομάδας είναι το αποτέλεσμα μακρόχρονης σχέσης εμπιστοσύνης. Με τη Νατάσα Δαμάσκου τα μέλη έχουν μοιραστεί στιγμές χαράς, εντάσεων, επιμονής και υπέρβασης. «Με πιστεύουν και τους πιστεύω. Υπάρχουν φυσικά και εντάσεις, μπορεί και να μαλώσουμε, αλλά γνωριζόμαστε πολύ καλά. Βοηθάει η αποδοχή που έχω από αυτούς. Στην αναπηρία χρειάζεται συνεργάτες. Μπορεί να είχα εγώ την αρχική έμπνευση, αλλά το εγχείρημα το στηρίζουν 100% όλοι. Δίπλα μου έχω τη σκηνοθετική ομάδα στην οποία συμμετέχουν ο Κώστας Κώτσιου, η Νάνσυ Χατζή και η Λέλα Ράμογλου», τονίζει η κ. Δαμάσκου.
Η ομάδα που συμμετέχει στην παράσταση αποτελείται από 35 άτομα, ηλικίας από 19 έως και 60 ετών. Μέσα από την κοινή εμπειρία της δημιουργίας, τα μέλη έχουν μάθει τι σημαίνει ομαδικότητα, συνεργασία και υπομονή και επιμονή. «Το να κάνουν κάθε μέρα πρόβες τέσσερις ώρες δεν είναι αυτονόητο. «Μπορεί κάποιος να κάνει μία κίνηση μία μέρα, ενώ πριν έλεγε: "δεν τα καταφέρνω, είμαι άτομο με αναπηρία". Και μπαίνοντας στην ομάδα και εκφράζοντας το σώμα του, αυτή η μικρή κίνηση που θα καταφέρει να κάνει μπορεί να φτάσει να συμμετάσχει σε ολόκληρη χορογραφία», παρατηρεί.
Όπως λέει η επικεφαλής του σπάνιου αυτού εγχειρήματος, η παράσταση «The Butterfly Effect» έρχεται σε μια συγκυρία που η ανάγκη για ενσυναίσθηση και ουσιαστική ένταξη είναι πιο επίκαιρη από ποτέ. «Πρωτίστως περιμένουμε να το χαρούμε όλοι, και ο κόσμος που θα έρθει να λάβει τα μηνύματα που μεταφέρει η παράσταση. Γι’ αυτό προσκαλέσαμε και παιδιά που δεν έχουν τόση επαφή με την αναπηρία, για να δουν την προσπάθεια ανθρώπων που δεν τα έχουν όλα δεδομένα – να εκπέμψουμε ένα θετικό μήνυμα για ενσυναίσθηση, συμπερίληψη».
Η παράσταση στηρίχθηκε σε ένα μείγμα δομημένων και αυτοσχεδιαστικών χορογραφιών, πάνω σε μουσικές του Hans Zimmer, των Dead Can Dance, συνθέσεις του Μπαχ και άριες της Μαρίας Κάλλας.
Η ομάδα των «Κρουστωδών», αποτελούμενη επίσης από ωφελούμενους του φορέα με υπεύθυνο τον ψυχοθεραπευτή Απόστολο Λάσκο, θα ανοίξει την εκδήλωση με ζωντανό ρυθμό.
Το Κέντρο Αποκατάστασης Κοινωνικής Στήριξης και Δημιουργικής Απασχόλησης Ατόμων με Αναπηρίες «Ο Σωτήρ» είναι ένας μη κερδοσκοπικός κοινωνικός φορέας που δημιουργήθηκε από εξειδικευμένους επιστήμονες και το Σωματείο γονέων παιδιών με αναπηρία που φέρει το ίδιο όνομα.
Συστήθηκε από την ανάγκη να δοθεί διέξοδος στο δικαίωμα της συνέχισης της επιμόρφωσης και κατάρτισης των παιδιών – Α.με.Α, καθώς επίσης και στην αυτόνομη διαβίωση τους. Σκοπός του Κέντρου σύμφωνα με το καταστατικό είναι η ειδική και κοινωνική αγωγή, επαγγελματική κατάρτιση, κοινωνική ένταξη, προστατευμένη διαβίωση των ατόμων με αναπηρίες.
Η παράσταση «The Butterfly Effect» τελεί υπό την αιγίδα του Δήμου Θεσσαλονίκης.
Δημοτικό Θέατρο Κήπου (Πάρκο ΧΑΝΘ)
Πέμπτη 5 Ιουνίου, ώρα έναρξης: 20.30
Ελεύθερη είσοδος