Πρόκειται για έναν από τους σημαντικότερους αδόμητους χώρους στη δυτική Θεσσαλονίκη, συνολικής έκτασης περίπου 650 στρεμμάτων, που εδώ και χρόνια βρίσκεται στο επίκεντρο διεκδικήσεων, σχεδιασμών και πολιτικών αντιπαραθέσεων.
Μάλιστα στο πρώην στρατόπεδο Καρατάσιου θα χωροθετηθεί το νέο Ογκολογικό Νοσοκομείο και θα δημιουργηθεί το λεγόμενο «πάρκο υγείας» συνδυαστικά με το 424 Γενικό Στρατιωτικό Νοσοκομείο και το Νοσοκομείο «Παπαγεωργίου».
Η πρόταση του ΤΕΘΑ
Η πρόταση του ΤΕΘΑ, προβλέπει τη μετατροπή της συνολικής έκτασης σε ξεχωριστή πολεοδομική ενότητα μέσω Τοπικού Πολεοδομικού Σχεδίου, αλλαγές στις χρήσεις γης και διανομή της έκτασης ισομερώς, δηλαδή 50% για το ΤΕΘΑ και 50% για τον δήμο.
Συγκεκριμένα, το ΤΕΘΑ εισηγείται:
- Απόδοση στο Ταμείο 331.159 τ.μ. (50% της έκτασης), όπου προβλέπεται:
- Χρήση «Γενικής Κατοικίας» για την κάλυψη στεγαστικών αναγκών του Στρατού Ξηράς με ήπια δόμηση και περιβάλλοντα χώρο πρασίνου.
- «Κοινωφελείς χώροι – Γενική Κατοικία» στο τμήμα των 150 στρεμμάτων το οποίο έχει παραχωρηθεί στο υπουργείο Υγείας για την ανέγερση του νοσοκομείου και σε τμήμα 5 στρεμμάτων της εκκλησίας του Αγίου Δημητρίου, που έχει ήδη παραχωρηθεί στην Ιερά Μητρόπολη Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως.
- Απόδοση του υπόλοιπου 50% (331.159 τ.μ.) στον δήμο, με χρήσεις «κοινόχρηστοι και κοινωφελείς χώροι», όπως είχε ζητήσει ο Δήμος σε πρότερη επιστολή του τον Φεβρουάριο.
- Παραχώρηση της χρήσης 300 στρεμμάτων στον δήμο για 15 έτη, προκειμένου να διεκδικήσει χρηματοδότηση για άμεση αξιοποίηση, με ρητή προϋπόθεση την ολοκλήρωση της πολεοδόμησης εντός έξι ετών. Αν δεν τηρηθεί ο όρος, ο δήμος θα υποχρεωθεί να καταβάλει ετήσιο αντίτιμο για τη χρήση της έκτασης, βάσει της αντικειμενικής της αξίας.
- Οριοθέτηση του ρέματος στο νοτιοανατολικό άκρο της έκτασης, ώστε να αποσαφηνιστεί η ακριβής συνολική επιφάνεια.
- Με την κύρωση της πράξης εφαρμογής, η κυριότητα του 50% θα περιέλθει στον Δήμο, και η προσωρινή παραχώρηση των 300 στρεμμάτων θα ακυρωθεί.
Η απάντηση του δήμου Παύλου Μελά
Ο δήμος Παύλου Μελά μέσω ανακοίνωσης που εξέδωσε ξεκαθάρισε ότι «δεν υπάρχει κανένα τετελεσμένο και πως δεν συντρέχει λόγος ανησυχίας από τη δημοσίευση προτάσεων εμπλεκόμενων με το στρατόπεδο φορέων».
Αναλυτικά η ανακοίνωση αναφέρει:
«Με αφορμή ανακοινώσεις και δημοσιεύματα για τη διεκδίκηση του πρώην στρατοπέδου Καρατάσιου η Διοίκηση του Δήμου Παύλου Μελά ξεκαθαρίζει ότι:
Επί δύο δεκαετίες το πρώην στρατόπεδο Καρατάσιου παρουσιάζει εικόνα παρακμής. Παρά τις αδιάκοπες διεκδικήσεις μέχρι σήμερα δεν έχει παραχωρηθεί στον Δήμο Παύλου Μελά ούτε ένα τετραγωνικό μέτρο γης.
Η απόδοση του πρώην στρατοπέδου Καρατάσιου στην πόλη και στους ανθρώπους της ως χώρου πρασίνου και αναψυχής με μητροπολιτικό χαρακτήρα αποτελεί την αταλάντευτη πολιτική θέση και στρατηγική διεκδίκηση της Διοίκησής μας.
Το δημόσιο συμφέρον το προασπίζεται ενεργά ως θεματοφύλακας η Διοίκηση του Δήμου Παύλου Μελά, πέρα και πάνω από μικροπολιτικές σκοπιμότητες και επιχειρηματικά συμφέροντα. Καλούμε τους πολίτες να αγνοήσουν παραπλανητικές διαδόσεις και μυθεύματα.
Πρέπει όλοι να γνωρίζουμε ότι ο δρόμος της διεκδίκησης και της αξιοποίησης του πρώην στρατοπέδου είναι μακρύς και απαιτητικός, αλλά περνά μέσα από θεσμικές κινήσεις. Απαιτείται ωριμότητα προτάσεων, στέρεα επιχειρήματα και πρωτίστως εγρήγορση και διεκδικητικό πνεύμα.
Δεν υπάρχει κανένα τετελεσμένο. Δεν συντρέχει κανένας λόγος ανησυχίας από τη δημοσίευση προτάσεων εμπλεκόμενων με το στρατόπεδο φορέων.
Ο Δήμος Παύλου Μελά έχει τον πρώτο και τον τελευταίο λόγο για το μέλλον του πρώην στρατοπέδου Καρατάσιου. Κανείς δεν είναι σε θέση να μας επιβάλει τη δική του πρόταση.
Η θέση μας είναι εκπεφρασμένη και έχει ήδη κατατεθεί στο πλαίσιο της διαπραγμάτευσης με το Ταμείο Εθνικής Άμυνας. Η Διοίκησή μας θα συνεχίσει να διαπραγματεύεται έως ότου προκύψει λύση που θα εξυπηρετεί το συμφέρον του τόπου μας και θα είναι αποδεκτή από τη συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών.
Στον αγώνα για την απόδοση του Καρατάσιου καλούμε σε συστράτευση τις παρατάξεις της αντιπολίτευσης, τους φορείς και τις συλλογικότητες του Δήμου μας και κάθε ενεργό πολίτη που μοιράζεται το όραμά μας για το αύριο του τόπου μας».
Η επιστολή του δήμου στο ΤΕΘΑ
Να σημειωθεί ότι στις 13 Φεβρουαρίου 2025 ο δήμαρχος Παύλου Μελά Δημήτρης Ασλανίδης έστειλε επιστολή - πρόταση προς το Ταμείο Εθνικής Άμυνας, η οποία περιείχε την πρόταση του δήμου για την αξιοποίηση του συνόλου της έκτασης του πρώην στρατοπέδου πέραν της έκτασης για το ογκολογικό νοσοκομείο.
Αναλυτικά η επιστολή του δημάρχου στο ΤΕΘΑ:
«Αξιότιμε κύριε Διευθυντά, με την παρούσα επιστολή θα ήθελα να σας ενημερώσω και να σας μεταφέρω την στέρεη βούλησή μας, που αποτελεί παράλληλα διαρκές και διαχρονικό αίτημα των πολιτών της Πολίχνης και του Δήμου Παύλου Μελά, να μας παραχωρηθεί κατά κυριότητα προς ανάδειξη και αξιοποίηση το πρώην στρατόπεδο Καρατάσιου, το οποίο βρίσκεται εντός των διοικητικών ορίων του Δήμου μας.
Η αξιοποίηση του πρώην αυτού στρατοπέδου και δύναται να ικανοποιήσει σημαντικές ανάγκες όχι μόνον της τοπικής κοινωνίας αλλά με τις κατάλληλες παρεμβάσεις και πρωτοβουλίες να αναδειχθεί σε σημείο ενδιαφέροντος υπερτοπικού χαρακτήρα για την Θεσσαλονίκη ευρύτερα.
Η συμφωνημένη ανέγερση του νέου ογκολογικού νοσοκομείου εντός έκτασης του στρατοπέδου συνιστά μια θετική εξέλιξη – πέραν όμως αυτής ο Δήμος Παύλου Μελά έρχεται να προτείνει και να διεκδικήσει την αξιοποίηση του υπολοίπου κατά τρόπο που θα ικανοποιεί ανάγκες της τοπικής κοινωνίας.
Στην κατεύθυνση αυτή έχουμε προχωρήσει σε προεργασία και προετοιμασία ενός σχεδίου καθορισμού των αρχών αξιοποίησης και γενικών προτάσεων επανάχρησης και ένταξης του πρώην στρατοπέδου Καρατάσιου στον αστικό ιστό και την κοινωνική ζωή της πόλης.
Με βάση το σχέδιό μας αυτό, οι πυλώνες που θα διέπουν τις ενέργειες ένταξης του χώρου στη αστική ζωή της πόλης είναι οι εξής :
- Πυλώνας περιβαλλοντικής αναβάθμισης
- Πυλώνας αειφόρου ενέργειας
- Πυλώνας προστασίας πολιτιστικής κληρονομιάς και ιστορικής και κοινωνικής μνήμης
- Πυλώνας ολοκληρωμένης προσέγγισης ένταξης του χώρου στην αστική ζωή.
Αξιοποιώντας διεθνή πρότυπα λειτουργίας και αξιοποίησης πάρκων, προκρίνουμε ενδεικτικά χρήσεις οι οποίες οργανώνονται σε τρεις λειτουργικές ενότητες, τις κάτωθι:
Α. Λειτουργική ενότητα πρασίνου – αναψυχής : περιπατητικές διαδρομές, ποδηλατόδρομοι, θεματικοί χώροι, πάρκα δεσποζόμενων, skate park, αστικοί οπωρώνες, παρατηρητήρια και στεγασμένοι υπαίθριοι χώροι, ελεύθεροι χώροι άθλησης, αναψυκτήρια και χώροι στάσης – αναψυχής, διαμορφωμένοι χώροι για υπαίθριο παιχνίδι κ.α
Β. Λειτουργική ενότητα πολιτισμού – εκπαίδευσης – υπηρεσιών : χώροι διοίκησης και διαχελιρισης του πάρκου, ζώνη καινοτομίας, χώροι φιλοξενίας επιχειρηματικής δραστηριότητας, hub για εργαστήρια & workshops καλλιτεχνών & εταιρειών τεχνολογίας start-up, ελεφριές εγκαταστάσεις για υπαίθριες τοπικές εκδηλώσεις και υπαίθριου θεάτρου/ κινηματογράφου, ανοιχτοί ελεγχόμενοι ΄χώροι στάθμευσης κ.α
Γ. Λειτουργική ενότητα υπερτοπικών δραστηριοτήτων : διαμόρφωση ελεύθερου χώρου για εποχιακά καλλιτεχνικά εργαστήρια, περιοδικές υπαίθριες εικαστικές εκθέσεις, υπερτοπικές εκθέσεις ( ανθοέκθεση, γιορτή γαστρονομίας) κ.α
Οι ανωτέρω περιγραφόμενες λειτουργίες είναι ενδεικτικές, συνιστούν όμως μια απολύτως ρεαλιστική πρόταση και αναδεικνύουν την από πλευράς μας βούληση για αξιοποίηση του πρώην στρατοπέδου Καρατάσιου με τρόπο πολλαπλά επωφελή για την τοπική και όχι μόνο κοινωνία.
Η αποκτηθείσα εμπειρία από την διαμόρφωση του Μητροπολιτικού Παύλου Μελά, συνιστά εχέγγυο αρμονικής ένταξης του πρώην στρατοπέδου Καρατάσιου στον αστικό ιστό με τις αναγκαίες πάντοτε διαφοροποιήσεις και συμπληρωματικές λειτουργίες.
Σε κάθε περίπτωση, με την παρούσα επιστολή θέλουμε να σας ενημερώσουμε για τις δικές μας προθέσεις, σχεδιασμούς και προσδοκίες. Είμαστε στη διάθεσή σας για την εύρεση των βέλτιστων επιλογών αξιοποίησης του πρώην στρατοπέδου Καρατάσιου, με γνώμονα το συμφέρον της τοπικής κοινωνίας αλλά και των κατοίκων όλης της δυτικής Θεσσαλονίκης».
Ιστορικό ενός πολύχρονου αγώνα
Το πρώην στρατόπεδο Καρατάσιου, με ιστορία που ξεκινά από τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, παραμένει διεκδικούμενος χώρος εδώ και πάνω από δύο δεκαετίες.
Η αρχική παραχώρηση 120 στρεμμάτων στον τότε δήμο Πολίχνης το 2005 ανακλήθηκε το 2012, και το 2013 τοποθετήθηκαν λουκέτα απαγορεύοντας την πρόσβαση των πολιτών.
Το 2021 εγκρίθηκε νέο Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο, που προέβλεπε ότι τουλάχιστον το 75% του χώρου θα παραμείνει πράσινο, χωρίς όμως να έχει εξασφαλιστεί η εφαρμογή του.
