Μουσεία ανοίγουν τις πόρτες τους με ελεύθερη είσοδο, προσκαλώντας μικρούς και μεγάλους σε ξεναγήσεις, εκπαιδευτικές διαδρομές, εργαστήρια και διαδραστικές εκδηλώσεις.
Στη Θεσσαλονίκη στο επίκεντρο του εορτασμού βρίσκεται η συνεργασία τεσσάρων μουσείων της πόλης: του Ολυμπιακού Μουσείου, του Μουσείου Ναυταθλητισμού, του Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα και του ΝΟΗΣΙΣ - Κέντρου Διάδοσης Επιστημών και Μουσείου Τεχνολογίας.Τα τέσσερα μουσεία ενώνουν τις δυνάμεις τους και συνδέουν τις διαδρομές τους σε μία κοινή πολιτιστική δράση που αντλεί έμπνευση από το κεντρικό θέμα και τους επιμέρους πυλώνες του φετινού εορτασμού «Άυλη πολιτιστική κληρονομιά, Δύναμη των νέων και Νέες τεχνολογίες». Η πρωτότυπη πολυθεματική γιορτή θα ξεκινήσει στις18:30 το απόγευμα, στην Προβλήτα Α’ του Λιμανιού και περιλαμβάνει δράσεις για οικογένειες, παιδιά και κάθε επισκέπτη, με εκπαιδευτικά προγράμματα, εργαστήρια, εικαστικές δημιουργίες και διαδραστικά παιχνίδια.Η είσοδος είναι ελεύθερη.
Για τη διευθύντρια του Ιδρύματος Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα Σταυρούλα Μαυρογένη, «η συνεργασία με άλλα μουσεία-είτε βρίσκονται στην ίδια πόλη είτε σε διαφορετικά γεωγραφικά σημεία-είναι απαραίτητη. Κανένας δεν μπορεί να λειτουργήσει μόνος του. Η Διεθνής Ημέρα Μουσείων είναι αφορμή για να φύγουμε από το “κουβούκλιό” μας και να γίνουμε ένα με το κοινό και με τους συναδέλφους μας. Η πρόθεσή μας είναι να κάνουμε αυτή τη μέρα μια πραγματική γιορτή πολιτισμού, με εξωστρέφεια, χαρά και διάδραση».
«Θέλουμε να βγούμε έξω, κυριολεκτικά και μεταφορικά», τονίζει η διευθύντρια του ΙΜΜΑ. «Ο κόσμος συχνά φοβάται τα μουσεία – τα βλέπει ως κάτι σοβαρό ή αυστηρό. Η εμπειρία του μουσείου πρέπει να είναι θετική, ανθρώπινη, βιωματική. Ο επισκέπτης πρέπει να νιώθει ότι περνάει καλά, ότι χαίρεται, ότι ανακαλύπτει πράγματα που του μιλούν προσωπικά. Γι’ αυτό και οι δράσεις μας έχουν στόχο τη συμμετοχή, την εμπλοκή, τη δημιουργία σχέσης. Αν δει ο γονιός ότι το παιδί του περνά όμορφα στο μουσείο, τότε θα επιστρέψει – και ίσως, αυτή η επίσκεψη, γίνει η αρχή μιας μακροχρόνιας σχέσης με τον πολιτισμό».
Επιπλέον το Ίδρυμα Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα συμμετέχειστον εορτασμό της Διεθνούς Ημέρας Μουσείων με μία ξεχωριστή δράσηπου αναδεικνύει τον ρόλο του Mουσείου ως ζωντανού χώρου συνάντησης, δημιουργίας και ανταλλαγής.
Πρόκειται για έναν εκπαιδευτικό περίπατο που ξεκινά στις 10.30 και έχει ωςσημείο εκκίνησης την Παλιά Οικοκυρική Σχολή Θεσσαλονίκης (Εγνατία 132), ένα από τα σημαντικότερα νεοκλασικά της πόλης που σχεδίασε ο Έρνεστ Τσίλερ. Εκεί θα βρίσκονται η Κατερίνα Τζαβάρα υπεύθυνη εκπαιδευτικών του Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα και ο ιστορικός Βαγγέλης Κανσίσογλου για να συναντηθούν με το κοινό. Η διαδρομή συνεχίζεται προς τη Μητρόπολη Γρηγορίου του Παλαμά και ολοκληρώνεται στο ιστορικό κτήριο του Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα, έργο και αυτό του Γερμανού αρχιτέκτονα που σφράγισε με τη δουλειά του την ιδεολογική αρχιτεκτονική της νεοελληνικής ταυτότητας. Μέσα από τον περίπατο στα νεοκλασικά κτήρια που σχεδίασε ο Τσίλερ στη Θεσσαλονίκη οι συμμετέχοντες θα έχουν την ευκαιρία να ανακαλύψουν την ιστορία τους αλλά και τη δράση των ανθρώπων που έζησαν μέσα σε αυτά. Η δύναμη της αρχιτεκτονικής συνδυάζεται με τη βιωματική περιήγηση στα νεοκλασικά κτήρια, δημιουργώντας ένα νέο μονοπάτι συνάντησης του παρελθόντος με το παρόν για τη νέα γενιά. (Ελεύθερη συμμετοχή για το κοινό με απαραίτητη την κράτηση θέσεων, τηλ. 2310 229778).
Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα
Ο περίπατος, όμως, δεν είναι απλώς μια βόλτα. Όπως εξηγεί η διευθύντρια του ΙΜΜΑ Σταυρούλα Μαυρογένη, η διαδρομή έχει σχεδιαστεί ως «μια εμπειρία γεμάτη γέφυρες – ανάμεσα στην αρχιτεκτονική και την ιστορία, ανάμεσα στην πόλη και το μουσείο, ανάμεσα στο παρελθόν και το παρόν. Ξεκινάμε από το κτήριο που φιλοξενούσε την Οικοκυρική Σχολή, περνάμε από τη Μητρόπολη, τα πρώτα σχέδια της οποίας έκανε επίσης ο Τσίλερ, και καταλήγουμε στο Μουσείο, το οποίο στέγαζε το ελληνικό προξενείο. Είναι μια συναρπαστική διαδρομή, στην οποία συνδυάζεται η παιδεία, η τέχνη, η πολιτισμική ταυτότητα και η εθνική αυτοσυνειδησία».
Παράλληλα, το κοινό μπορεί να επισκεφτεί τη μόνιμη συλλογή του Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα και να ξεναγηθεί από τους ιστορικούς του Ιδρύματος με βιωματικό τρόπο σε συνδυασμό και με τις νέες ψηφιακές εφαρμογές του. Η δράση κορυφώνεται με ζωντανή διαδικτυακή σύνδεση με το Μουσείο Σχολικής Ζωής και Εκπαίδευσης στην Αθήνα, αποδεικνύοντας τη δύναμη της τεχνολογίας να γεφυρώνει αποστάσεις και να ενισχύει τη συνεργασία.
Η κ. Μαυρογένη δεν παραλείπει να επισημάνει τον παιδαγωγικό και κοινωνικό ρόλο των μουσείων: «Η βία που βλέπουμε σήμερα γύρω μας είναι σε μεγάλο βαθμό αποτέλεσμα έλλειψης παιδείας. Το μουσείο δεν είναι πολυτέλεια – είναι ανάγκη. Μέσα από την τέχνη και την ιστορία μπορούμε να ανοίξουμε διάλογο, να εκφραστούμε, να συμφιλιωθούμε. Τα μουσεία δεν προσφέρουν απλώς πληροφορίες. Προσφέρουν δυνατότητα κατανόησης του εαυτού και του άλλου».
Καθώς η Θεσσαλονίκη γιορτάζει με πλήθος εκδηλώσεων, γίνεται σαφές ότι τα μουσεία δεν είναι πια μόνο χώροι φύλαξης εκθεμάτων. Είναι ζωντανά κύτταρα της κοινωνίας, έτοιμα να αφουγκραστούν, να ανταποκριθούν, να εμπνεύσουν. Όπως λέει και η κ. Μαυρογένη:«Ευχή μας είναι η επόμενη Ημέρα Μουσείων να μας βρει με ακόμα περισσότερα μουσεία μαζί να γιορτάσουμε σε ακόμη πιο κεντρικά σημεία της πόλης. Γιατί ο πολιτισμός ανήκει σε όλους μας».
Τα Μουσεία του MOMus
Με ένα πλούσιο πρόγραμμα δράσεων τα Μουσεία του MOMus συμμετέχουν στον σημερινό εορτασμό.
Στο MOMus-Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης (Μονή Λαζαριστών) θα γίνει η εκδήλωση «A Place of TheirOwn 3 – StagingChanges» (12:00).Φοιτητές και φοιτήτριες του 1ου και του 5ου Εργαστηρίου του Τμήματος Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών της Σχολής Καλών Τεχνών του ΑΠΘ παρουσιάζουν έργα που προέκυψαν από τη δημιουργική τους «συνομιλία» με έργα του Απόστολου Βέττα, ομότιμου καθηγητή σκηνογραφίας του Τμήματος Θεάτρου της Σχολής Καλών Τεχνών, στην τρέχουσα έκθεση στο Μουσείο με τίτλο «Σκηνές από χαρτί».
Επίσης το MOMus-Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (εντός ΔΕΘ-Helexpo) οργανώνει δημιουργικό εργαστήριο για παιδιά με συνοδό «FlowerPower: η δύναμη των νέων/ η δύναμη των λουλουδιών» και βιωματικό εργαστήριο για ενήλικες «Εν κινήσει: Τέχνη και μετατόπιση»(11.00-13.00) ενώ συνεχίζει και σήμερα τις επισκέψεις «Open Studios 2025» σε καλλιτεχνικά εργαστήρια της πόλης
«FlowerPower», δράση για παιδιά του MOMus
Το MOMus-Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης (Αποθήκη Α’, Λιμάνι) προτείνει μια παραδοσιακή ξενάγηση με σύγχρονα ψηφιακά μέσα στην έκθεση «Περί ανθρώπων» (11:00-13:00) και τοMOMus-Πειραματικό Κέντρο Τεχνών (Αποθήκη Β1,Λιμάνι)ξενάγηση στην έκθεση «Τεχνοφετιχισμός: WhipitintoShape»(12:00).
MOMus-Πειραματικό Κέντρο Τεχνών
Άλλες δράσεις
Στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης θα γίνουν τα εγκαίνια της περιοδικής έκθεσης του Αμερικανού εικαστικού Darryl Keit Babatunde Smith, με τίτλο «Φύσει μέν ἐστιν ἄνθρωπος... / Man is by nature...» (20.00). Θα προηγηθεί στις 12 το μεσημέρι παράλληλη δράση γιατο κοινό.
Στο Λαογραφικό και Εθνολογικό Μουσείο Μακεδονίας Θράκης (Λεωφ. Βασ. Όλγας 68) θα γίνει παρουσίαση του βιβλίου του Σωτήρη Σουλούκου «Παραδοσιακά Παραμύθια από τη Στρατονίκη Χαλκιδικής» (18.00 – 19.30).
Στο Ολυμπιακό Μουσείο (Αγίου Δημητρίου & 3ης Σεπτεμβρίου) παρουσιάζεται η 1η Biennale Ολυμπιακής Αφίσας. Νέοι καλλιτέχνες ηλικίας 18-35 ετών παρουσιάζουν πρωτότυπες αφίσες, εμπνευσμένες από τις αξίες του Ολυμπισμού και το μήνυμα της Διεθνούς Ολυμπιακής Ημέρας. Στον ίδιο χώρο φιλοξενείται η έκθεση «Ένα Ταξίδι στον Χρόνο: Η Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά των Ολυμπιακών Αγώνων». (Ώρες ξεναγήσεων: 11.00–12.00 και13.00–14.00 / Απαιτείται κράτηση).
Στο ΝΟΗΣΙΣ θα παρουσιαστεί η υβριδική παράσταση- performance Oraculum Ex Machina: Ψηφιακές Προφητείες του ΚΘΒΕ (17:00). Μία δράση που βασίστηκε στην ιδέα του Καλλιτεχνικού Διευθυντή του ΚΘΒΕ, Αστέριου Πελτέκη, για τη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης σε ένα πρωτότυπο υβριδικό chat-theater. Πρόκειται για ένα AI Generated θεατρικό κείμενο σε σκηνοθεσία Χρήστου Παπαδημητρίου, που θα επιχειρήσει να δώσει απαντήσεις στα μεγάλα υπαρξιακά ερωτήματα, μέσω ενός σύγχρονου μαντείου Τεχνητής Νοημοσύνης.
Το ΝΟΗΣΙΣ- Κέντρο Διάδοσης Επιστημών και Μουσείο Τεχνολογίας
Στο Παιδικό Μουσείο Θεσσαλονίκης (Κλεάνθους 57 – Γρηγορίου Λαμπράκη) θα πραγματοποιηθεί η δράση «Ταξιδεύοντας στα χρόνια του F. Kafka (Οι κούκλες αφηγούνται)», με χρήση τεχνητής νοημοσύνης(10.00–14.00 / Απαιτείται κράτηση) και στο Μουσείο Μπάσκετ της ΧΑΝΘ (Ν. Γερμανού 1) θα γίνουν ξεναγήσεις (11.00 – 14.00).
Στο Μουσείο Ορυκτών και Πετρωμάτων – Λαογραφικό (Βρασνά Θεσσαλονίκης), θα πραγματοποιηθεί η δράση «Δύο γενιές στο Μουσείο για το περιβάλλον και τον Πολιτισμό» (17.00). Θα συμμετάσχουν μέλη του ΚΑΠΗ Ν. Βρασνών και παιδιά, με παρουσίαση έκθεσης ζωγραφικής με θέμα «Λουλούδια του τόπου». Ελεύθερη συμμετοχή.
