Η διοργάνωση αυτή, που πραγματοποιείται στις 8 και 9 Μαΐου 2025, συγκεντρώνει ηγετικά στελέχη του λιμενικού κλάδου, εκπροσώπους θεσμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε) και επιχειρηματικούς παράγοντες, οι οποίοι θα συζητήσουν για το μέλλον των ευρωπαϊκών λιμένων και τη στρατηγική τους σε έναν κόσμο γεωπολιτικών και οικονομικών προκλήσεων. Η φετινή διοργάνωση, ωστόσο, είναι εξαιρετικά σημαίνουσα, καθώς επικεντρώνεται στη νέα στρατηγική λιμενικής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία αναμένεται να αποτελέσει το θεμέλιο για τις μελλοντικές εξελίξεις στον κλάδο.
Η Θεσσαλονίκη αναδεικνύεται έτσι ως στρατηγικός κόμβος για τη συζήτηση και την ανάπτυξη της λιμενικής πολιτικής, εν μέσω μιας κρίσιμης περιόδου γεωπολιτικών ανακατατάξεων και προκλήσεων που διαμορφώνουν τον κόσμο σήμερα. Με ιδιαίτερη έμφαση στις ανθεκτικές εφοδιαστικές αλυσίδες, τη βιωσιμότητα, την ψηφιακή μετάβαση και τη γεωοικονομική ενίσχυση της Ευρώπης, το συνέδριο θέτει τους λιμένες στο επίκεντρο της στρατηγικής για την ανάπτυξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο νέο γεωπολιτικό τοπίο.
Κατά τη διάρκεια της σημερινής συνέντευξης Τύπου, ο Πρόεδρος του ESPO, Ansis Zeltiņš, αφού αναφέρθηκε στη σημασία των ελληνικών λιμένων για την ευρύτερη περιοχή και οικονομική ευημερία, δήλωσε ότι «τα ευρωπαϊκά λιμάνια έχουν κομβικό ρόλο και όλοι αναγνωρίζουν την ανάγκη της ευρωπαϊκής πολιτικής για να είναι πιο ανταγωνιστικά και ανθεκτικά σε παγκόσμιο επίπεδο. Τα ευρωπαϊκά λιμάνια χρειάζονται ευελιξία στον τρόπο λειτουργίας τους καθώς η πλειοψηφία των εμπορευμάτων που εισέρχονται στην ευρωπαϊκή αγορά είναι διά θαλάσσης. Περιθώριο ελιγμών χρειάζονται», είπε χαρακτηριστικά προσθέτοντας επίσης ότι οι περιφερειακές συρράξεις αποτελούν προκλήσεις για τα μεσογειακά λιμάνια.
Από την πλευρά της η Γενική Γραμματέας του ESPO, Isabelle Ryckbost επεσήμανε ότι το συνέδριο είναι μια μοναδική ευκαιρία για τον διάλογο γύρω από τη στρατηγική της Ε.Ε. για τους λιμένες, καθώς η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προετοιμάζει μια νέα στρατηγική για τα λιμάνια. Χαρακτήρισε δε κρίσιμες τις υπηρεσίες που προσφέρουν τα μεσογειακά και ευρωπαϊκά λιμάνια τα οποία επηρεάζονται άμεσα από τις διεθνείς εξελίξεις. Η ίδια εξέφρασε παράλληλα την ικανοποίησή της για την υποδοχή της Θεσσαλονίκης, επισημαίνοντας την φιλοξενία του ΟΛΘ και την αξία της πόλης ως κόμβου για τη συζήτηση των μελλοντικών προκλήσεων και στρατηγικών για τους λιμένες της Ευρώπης. Απαντώντας σε σχετική ερώτηση για την πράσινη μετάβαση των ελληνικών λιμένων, είπε ότι τα πηγαίνουν καλά με το λιμάνι της Θεσσαλονίκης να έχει ενεργό ρόλο σε κάθε πρωτοβουλία.
Για τους δασμούς Τραμπ, υποστήριξαν από κοινού ότι τα λιμάνια ήδη επηρεάζονται στις εμπορευματικές μεταφορές αλλά πρέπει να ληφθεί υπόψιν ότι το 40% των πλοίων έχει κατασκευαστεί στην Κίνα και το 70% των παραγγελθέντων πλοίων είναι πάλι στην Κίνα.
Ο ΟΛΘ και η ανθεκτικότητα των λιμένων
Κατά την τοποθέτησή του, ο Εκτελεστικός Πρόεδρος του Οργανισμού Λιμένος Θεσσαλονίκης (ΟΛΘ Α.Ε.) και πρόεδρος της Ένωσης Λιμένων Ελλάδος (ΕΛΙΜΕ), Αθανάσιος Λιάγκος αναφέρθηκε στις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν σήμερα οι λιμένες και την ανάγκη προσαρμογής τους σε νέες πραγματικότητες, όπως η πράσινη μετάβαση και η ψηφιακή καινοτομία. «Ο κλάδος μας καλείται να συμβάλει ουσιαστικά στους στόχους του Green Deal και στην απανθρακοποίηση των μεταφορών. Η ενίσχυση των υποδομών για ηλεκτροδότηση πλοίων εντός λιμένα, η ανάπτυξη εναλλακτικών καυσίμων και η επένδυση σε βιώσιμες μεταφορικές αλυσίδες δεν είναι πια επιλογές — είναι επιταγές. Τα λιμάνια που δεν θα επενδύσουν εγκαίρως σε «έξυπνες» λύσεις, απλώς θα μείνουν πίσω», σημείωσε.
Σε ένα τέτοιο περιβάλλον, σύμφωνα με τον ίδιο, το λιμάνι της Θεσσαλονίκης καταδεικνύει τη δυναμική του, καθώς το 2024 πέτυχε ρεκόρ στη διακίνηση εμπορευματοκιβωτίων και κρουαζιέρας, ενώ υλοποιεί ένα πενταετές επενδυτικό πλάνο που αναμένεται να ενισχύσει περαιτέρω τη θέση του ως βασικός κόμβος για τα Βαλκάνια και τη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Συγκεκριμένα, η διακίνηση εμπορευματοκιβωτίων έφθασε τις 566.000 TEU, σημειώνοντας αύξηση κατά 46 χιλιάδες (+9%). Στον συμβατικό τομέα πέτυχε διακίνηση 3,2 εκατ. τόνων, υψηλότερη κατά 250 χιλιάδες τόνους (+9%) σε σύγκριση με το 2023. Στην κρουαζιέρα, κατέγραψε ρεκόρ αφίξεων 81 πλοίων, έναντι 68 πλοίων το προηγούμενο έτος (+19%), έχοντας υποδεχτεί συνολικά 125.000 επιβάτες.
Απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με τους δασμούς Τραμπ, ανέφερε ότι θα υπάρξουν επιπτώσεις εφόσον επιβληθούν στην Ευρώπη με το παγκόσμιο εμπόριο να διαταράσσεται. Ταυτοχρόνως, ο ΟΛΘ στρέφει το βλέμμα του και προς την Ινδία, σε μια προσπάθεια να επωφεληθεί από τις εξελίξεις για το εμπόριο λόγω της στρατηγικής θέσης της Θεσσαλονίκης.
Η στρατηγική αναβάθμιση του λιμένα Θεσσαλονίκης
Ο Ιωάννης Τσάρας, Διευθύνων Σύμβουλος του ΟΛΘ Α.Ε., τόνισε στη συνέχεια τη σημασία του συνεδρίου για την πόλη και το λιμάνι της Θεσσαλονίκης, αναφέροντας ότι η διοργάνωση του ESPO ενισχύει τη θέση του λιμανιού ως κεντρικού παίκτη στη διαμόρφωση του νέου γεωοικονομικού χάρτη της Ευρώπης.
Το 2024, το λιμάνι σημείωσε σημαντικά επιτεύγματα, με αύξηση των διακινουμένων εμπορευματοκιβωτίων και της κρουαζιέρας, ενώ ήδη προχωρά στην υλοποίηση του επενδυτικού πλάνου ύψους 180 εκατομμυρίων ευρώ, το οποίο περιλαμβάνει την επέκταση του Προβλήτα 6 με τις εργασίες να ξεκινούν στα τέλη του πρώτου εξαμήνου και να ολοκληρώνονται σε 36 μήνες. Το Master Plan για την περαιτέρω ανάπτυξη του λιμανιού έχει εγκριθεί, και το έργο αναμένεται να ενισχύσει την εμπορική του δραστηριότητα, δημιουργώντας σημαντικά οφέλη για την τοπική και εθνική οικονομία. «Πρόκειται για μια σημαντική εξέλιξη για την ΟΛΘ Α.Ε., καθώς μας επιτρέπει να ''χτίσουμε'' το μέλλον του λιμανιού», πρόσθεσε ο κ. Τσάρας.
Επιπλέον, η έμφαση στις υποδομές, τη βιωσιμότητα, την καινοτομία και την ποιότητα υπηρεσιών καθιστούν τον ΟΛΘ πρωτοπόρο στις προσπάθειες για έναν λιμένα πρότυπο.
Μια ευρωπαϊκή συμμαχία για τη βιώσιμη ανάπτυξη
Το φετινό συνέδριο του ESPO αναδεικνύει την ανάγκη για στενότερη συνεργασία μεταξύ των λιμένων της Ευρώπης, προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι προκλήσεις της πράσινης μετάβασης, της ψηφιοποίησης και της ενίσχυσης της γεωπολιτικής σταθερότητας. Στα πάνελ της διήμερης διοργάνωσης συμμετέχουν πάνω από 250 εκπρόσωποι λιμένων, φορέων, πανεπιστημίων και επιχειρήσεων, με θεματολογία που καλύπτει τα μακροοικονομικά αποτελέσματα των λιμένων, την καινοτομία στον τομέα της πράσινης ανάπτυξης, την ενεργειακή επάρκεια και την κοινωνική αποδοχή των λιμενικών εγκαταστάσεων.
Το συνέδριο αυτό, πέρα από μια σημαντική συνάντηση για το λιμενικό κλάδο, αποτελεί και μια πλατφόρμα για την προώθηση της συνεργασίας μεταξύ των ευρωπαϊκών λιμένων και την ανταλλαγή γνώσης και τεχνογνωσίας. Στην καρδιά της στρατηγικής αυτής βρίσκεται η πρόθεση να μετατραπούν οι ευρωπαϊκοί λιμένες σε πρότυπα βιώσιμης ανάπτυξης, καινοτομίας και κοινωνικής ευθύνης, με σκοπό την ενίσχυση της γεωπολιτικής σταθερότητας στην περιοχή.
Τέλος, σημαντικά στελέχη από λιμάνια όπως της Αμβέρσας-Μπριζ, της Γκντίνια, του Ρότερνταμ, του Γκέτεμποργκ και της Βαλένθια, καθώς και εκπρόσωποι ναυτιλιακών οργανισμών, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του ΝΑΤΟ, θα δώσουν το «παρών».
