Τα ποσοστά του συκεγκριμένου δείκτη είχαν εκτιναχθεί το 2019 στο 24,5%, ενώ σύμφωνα με την Εθνική Στατιστική Αρχή το Δ΄ τρίμηνο του 2024 η ανεργία στην Δυτική Μακεδονία κατέγραφε ποσοστό 10,7%, παραμένοντας σε διψήφιο ποσοστό, αλλά αισθητά μειωμένο.
419 εκατ. ευρώ για ενίσχυση του πρωτογενούς τομέα
Όσον αφορά τον πρωτογενή τομέα, έχει στηριχθεί βάσει της Εθνικής Στρατηγικής Περιφερειακής Οικονομικής και Κοινωνικής Ανάπτυξης, με δράσεις συνολικού κόστους 419 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 357 εκατ. αποτέλεσαν εγκεκριμένη επιχορήγηση, σε 10.362 δικαιούχους. Πιο συγκεκριμένα ο καταμερισμός των ποσών έχει πραγματοποιηθεί ως εξής:
- Πρόγραμμα LEADER, 40,5 εκατ. ευρώ
- Αγροτική οδοποιία, 6,1 εκατ. ευρώ.
- Βιολογική Γεωργία: 124 εκατ. ευρώ.
- Υλοποίηση Εγγειοβελτιωτικών έργων ύψους 83 εκατ..
- Στην μεταποίηση διοχετεύθηκαν 12,5 εκατ. ευρώ
- Για την ενίσχυση Νέων Γεωργών, κατανεμήθηκε ποσό 60,6 εκατ. εξολοκλήρου σε επιδοτήσεις.
- Σχέδια Βελτίωσης92,3 εκατ.ευρώ.
Χρηματοδότηση για την στήριξη του πρωτογενούς τομέα και της αγροτικής παραγωγής Δυτικής Μακεδονίας εξασφαλίστηκε και μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Οι δράσεις που υλοποιούνται είναι οι εξής:
- Καινοτομία και πράσινη μετάβαση στη μεταποίηση αγροτικών προϊόντων (Α' Κύκλος): 13,2 εκατ. ευρώ εγκεκριμένα επενδυτικά σχέδια.
- Καινοτομία και πράσινη μετάβαση στη μεταποίηση αγροτικών προϊόντων (Β' Κύκλος): 5,2 εκατ. ευρώ αιτήσεις επενδυτικών σχεδίων.
- Εκσυγχρονισμός του Πρωτογενούς Tομέα (Α' Κύκλος): 2,4 εκατ. ευρώ εγκεκριμένα επενδυτικά σχέδια.
- Εκσυγχρονισμός του Πρωτογενούς Tομέα (Β' Κύκλος): 23,4 εκατ. ευρώ αιτήσεις επενδυτικών σχεδίων.
- Πράσινος Αγροτουρισμός: 7 εκατ. ευρώ εγκεκριμένα επενδυτικά σχέδια.
- Αναδιάρθρωση καλλιεργειών: 1,4 εκατ. ευρώεγκεκριμένα επενδυτικά σχέδια.
Από το σύνολο των 52,7 εκατ. ευρώ που διατέθηκαν για τις παραπάνω δράσεις τα 26,7 εκατ. ευρώ ήταν μέσα από δημόσια συμμετοχή.
Έργα άνω των 200 εκατ. ευρώ αναβαθμίζουν τις αγροτικές υποδομές
Η στήριξη του πρωτογενούς τομέα της Δυτικής Μακεδονίας περνάει και από την υλοποίηση έργων προϋπολογισμού άνω των 200 εκατ. ευρώ τα οποία βρίσκονται υπό σχεδιασμό ή σε στάδιο υλοποίησης, με στόχονα βοηθήσουν και να αναβαθμίσουν την τοπική αγροτική παραγωγή.
Αναλυτικότερα τα μεγάλα έργα που είναι ενταγμένα στο Περιφερειακό Σχέδιο Ανάπτυξης είναι τα εξής:
-Κατασκευή αρδευτικού Βόρειας Ζώνης Πολυφύτου. Το έργο είναι προϋπολογισμού 100.000.000 ευρώ και είναι υπό σχεδιασμό. Έχει λάβει έγκριση από την Κυβερνητική Επιτροπή η ένταξη του έργου στο Αναπτυξιακό Πρόγραμμα Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας και είναι υπό ένταξη στο Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης.
Τα χαρακτηριστικά του είναι ότι εκτείνεται κατά κύριο λόγο στην βορειοδυτική περιοχή της τεχνητής λίμνης Πολυφύτου, του ποταμού Αλιάκμονα, ενώ ένα μικρό τμήμα του καταλαμβάνει περιοχή που βρίσκεται στην νοτιοδυτική περιοχή αυτής, συνολικής έκτασης 37.000 στρεμμάτων. Αναμένεται να συμβάλει στην εξοικονόμηση αρδευτικού νερού και ενέργειας και στη μείωση της καλλιεργητικής δαπάνης, όπως επίσης στην αύξηση των αρδευόμενων εκτάσεων, στην αύξηση των θέσεων εργασίας και στην ανάπτυξη του πρωτογενούς τομέα.
-Υπό σχεδιασμό βρίσκεται και η κατασκευή φράγματος Νεστορίου προϋπολογισμού 49 εκατ. ευρώ. Το φράγμα θα είναι ύψους 75 μ. και θα κατασκευαστεί επί του ποταμού Αλιάκμονα, στο Νεστόριο Καστοριάς δημιουργώντας μια τεχνητή λίμνη εμβαδού 823 στρεμμάτων. Η άρδευση θα αφορά 75.000 στρέμματα και θα δώσει τη δυνατότητα για αναδιάρθρωση των ξερικών καλλιεργειών με νέες δυναμικές.
Στόχος είναι το αρδευτικό του δίκτυο που είναι υπό μελέτη να αλλάξει τον παραγωγικό χάρτη και να προσφέρει διέξοδο με νέες καλλιεργητικές δυνατότητες στην αγροτική παραγωγής ολόκληρης της Καστοριάς, που έχει δεχτεί πλήγμα από την εισβολή των Ρώσων στην Ουκρανία και την εμπόλεμη κατάσταση που έχει δημιουργηθεί, οδηγώντας σε κρίση τον κλάδο της γουνοποιίας, ο οποίος αποτελούσε τον οικονομικό πυλώνα της περιοχής.
-Εντός του τρέχοντος έτους αναμένεται η ολοκλήρωση του έργου κατασκευής Φράγματος και Αρδευτικών δικτύων Τριανταφυλλιάς. Το προϋπολογισμένο κόστος ανέρχεται σε 41,5 εκατ. ευρώ. Περιλαμβάνει την κατασκευή των αναγκαίων έργων για να αξιοποιηθεί γεωργική έκταση 18.000 στρεμμάτων που αντιστοιχεί στα πέντε αγροκτήματα της πεδιάδας Φλώρινας.
-Σε εξέλιξη βρίσκονται οι εργασίες για την ολοκλήρωση έργου 20,3 εκατ. ευρώ που αφορά την υλοποίηση αρδευτικών υποδομών στις Πρέσπες. Η ολοκλήρωση του αναμενόταν το περασμένο έτος, αλλά έχει υπάρξει καθυστέρηση.
Χαρακτηριστικό του είναι η εφαρμογή στάγδην άρδευσης μέσω κατασκευής νέου κλειστού υπό πίεση αρδευτικού δικτύου, σε αντικατάσταση του υφιστάμενου ανοικτού με διώρυγες δικτύου, στην περιοχή ανατολικά της Μικρής λίμνης Πρεσπών.
Στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας βρίσκονται, επίσης, σε εξέλιξη και έργα αναβάθμισης της αγροτικής οδοποιίας δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ, με στόχο την βελτίωση των συνθηκών μετακίνησης όλων όσων εργάζονται σε αγροτικές εκτάσεις, αλλά και την βελτίωση της μεταφοράς των προϊόντων από το χωράφι στις μονάδες αποθήκευσης και επεξεργασίας.
Παράλληλα υπό σχεδιασμό βρίσκεται ακόμη ένα μεγάλο έργο προϋπολογισμού 33 εκατ. ευρώ που αφορά την κατασκευή φράγματος ύψους 33 μέτρων στη Διποταμία και τα συνοδευτικά αρδευτικά δίκτυα έκτασης 3.500 στρεμμάτων.
Τα παραπάνω έργα υλοποιούνται στο πλαίσιο και με τους όρους της πράσινης μετάβασης. Η σημαντικότητα των σύγχρονων αρδευτικών έργων έρχεται σε συνάρτηση με την έλλειψη υδάτινων πόρων που αντιμετωπίζουμε ως χώρα και την ανάγκη για έργα που θα διατηρούν, θα αποθηκεύουν και θα μεταφέρουν το διαθέσιμο νερό με τις μικρότερες δυνατές απώλειες.
