Η συνεισφορά στο Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν της περιοχής είναι μεγάλη, όπως και οι θέσεις εργασίας που προσφέρει, καθώς εντός των ευρύτερων, αλλά και στενότερων ορίων του πολιτισμού και της δημιουργίας, δραστηριοποιείται πλήθος επαγγελμάτων.
Άνω των 2 δις η συμβολή των τομέων δημιουργίας και πολιτισμού στο ΑΕΠ της ΠΚΜ
Πιο συγκεκριμένα η οικονομική συμβολή του ευρύτερου κλάδου των δημιουργικών και πολιτιστικών επαγγελμάτων σε επίπεδο Κεντρικής Μακεδονίας ανέρχεται σε 2 δισεκατομμύρια 380 εκατομμύρια ευρώ, σύμφωνα με την Ελληνική Στατιστική Αρχή.
Αναλύοντας το νούμερο αυτό:
- 468 εκατ. ευρώ προέρχονται από τον τομέα Ενημέρωση – Επικοινωνία.
- 887 εκατ. ευρώ από τον τομέα Τέχνες, Διασκέδαση, Ψυχαγωγία και
- 1,031 δισ. ευρώ από τον πιο ευρύ τομέα που περιλαμβάνει και τα πιο πολλά επαγγέλματα, αυτόν των Επαγγελματικών Επιστημονικών, Τεχνικών Δραστηριοτήτων και Διοικητικών και Υποστηρικτικών Δραστηριοτήτων.
Η πόλη της Θεσσαλονίκης η μεγαλύτερη πόλη της περιφέρειας και δεύτερη μεγαλύτερη σε ολόκληρη τη χώρα είναι αυτή που κατέχει τη μερίδα του λέοντος σε οικονομική συμβολή με το σύνολο να ανέρχεται σε 1 δις 936 εκατ. ευρώ ( 842 εκατ. ευρώ Επαγγελματικές, Επιστημονικές, Τεχνικές Δραστηριότητες και Διοικητικές – Υποστηρικτικές Δραστηριότητες, 697 εκατ. Τέχνες, Διασκέδαση, Ψυχαγωγία και 397 εκατ. Ενημέρωση – Επικοινωνία)
Η συμβολή των υπολοίπων περιφερειακών ενοτήτων είναι:
- Ημαθία 86 εκατ. ευρώ (37-34-15 εκατ. ευρώ αντίστοιχα ανά τομέα)
- Πέλλα 77 εκατ. ευρώ (31-37-12 εκατ. ευρώ αντίστοιχα ανά τομέα)
- Πιερία 80 εκατ. ευρώ (33-35-12 εκατ. ευρώ αντίστοιχα ανά τομέα)
- Σέρρες 88 εκατ. ευρώ συμβολή στο ΑΕΠ της ΠΚΜ (34-38-16 εκατ. ευρώ αντίστοιχα ανά τομέα)
- Κιλκίς 60 εκατ. ευρώ οικονομική συμβολή (22-28-10 εκατ. ευρώ αντίστοιχα ανά τομέα)
- Χαλκιδική 59 εκατ. ευρώ (32-18-9 εκατ. ευρώ αντίστοιχα ανά τομέα)
Η στήριξη της απασχόλησης και ο κύκλος εργασιών
Η δημιουργική και πολιτιστική βιομηχανία απλώνεται σε μια σειρά επαγγελμάτων που απασχολούν χιλιάδες εργαζόμενους. Στην περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας ο δημιουργικός τομέας που έχει τις περισσότερες ενεργές επιχειρήσεις (8.085) και εξασφαλίζει εργασία στον μεγαλύτερο αριθμό εργαζομένων (11.771), είναι αυτός της Αρχιτεκτονικών και Μηχανικών Δραστηριοτήτων, Τεχνικών Δοκιμών και Αναλύσεων με κύκλο εργασιών 462,5 εκατ. ευρώ, ενώ δεύτερος επαγγελματικός τομέας σε αριθμό επιχειρήσεων (1.635) και αριθμό θέσεων εργασίας (7.196) είναι αυτός των Δραστηριοτήτων Διασκέδασης – Ψυχαγωγίας και Αθλητικών με κύκλο εργασιών 97,5 εκατ. ευρώ.
Όσον αφορά επιμέρους επαγγέλματα, μεγάλο αριθμό εργαζομένων, 2.834 άτομα απασχολούν οι 749 επιχειρήσεις Δημιουργικών Δραστηριοτήτων, Τεχνών και Διασκέδασης που είναι ενεργές στην Κεντρική Μακεδονία και έχουν ετήσιο κύκλο εργασιών 31,6 εκατ. ευρώ.
Επίσης, 274 επιχειρήσεις δραστηριοποιούνται στον τομέα της Παραγωγής Κινηματογραφικών Ταινιών, βίντεο και Τηλεοπτικών Προγραμμάτων, Ηχογραφήσεων και Μουσικών Εκδόσεων με σύνολο προσφερόμενων θέσεων εργασίας 953. Ο ετήσιος οικονομικός τους κύκλος είναι 52,7 εκατ.. Στις
Εκδοτικές δραστηριότητες οι οποίες έχουν ετήσιο τζίρο 62,9 εκατ. ευρώ, 276 επιχειρήσεις εξασφαλίζουν 1.046 θέσεις εργασίας.
Τέλος, υπάρχουν και 79 επιχειρήσεις που αφορούν δραστηριότητες βιβλιοθηκών, αρχειοφυλακείων, μουσείων και λοιπών πολιτιστικών δραστηριοτήτων που απασχολούν 314 άτομα ως προσωπικό, ενώ ο ετήσιος κύκλος εργασιών τους ανέρχεται στα 3,2 εκατ. ευρώ.
Η συμμετοχή της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας στην βιομηχανία πολιτισμού και δημιουργίας
Τα ποσοστά συμμετοχής του κάθε επαγγελματικού τομέα στην βιομηχανία πολιτισμού και δημιουργίας είναι ενδεικτικά και το ρόλου που διαδραματίζει ο καθένας σε αυτό το οικονομικό περιβάλλον. Έτσι το 35,5% είναι μικρομεσαίες επιχειρήσεις και startups, το 31,1% ελεύθεροι επαγγελματίες, 13,3% ΜΚΟ – Φορείς Κοινωνίας Πολιτών, 6,7% Εκπαιδευτικά – Ακαδημαϊκά Ιδρύματα, 6,7% Δημόσιες Αρχές και Υπεύθυνοι χάραξης Πολιτικής. Το υπόλοιπο ποσοστό μοιράζεται σε Αστικές, Μη Κερδοσκοπικές Εταιρείες, Πολιτιστικά Ιδρύματα (Μουσεία, Γκαλερί κτλ.) και δημοσιογράφους.
Στην Κεντρική Μακεδονία η πλειοψηφία των πολιτιστικών και δημιουργικών εγχειρημάτων δραστηριοποιείται σε ποσοστό 95,6% στη Θεσσαλονίκη, το 2,2% σε όλη τη Κεντρική Μακεδονία, επίσης 2,2% Νομό Αττικής και σε ολόκληρη την Ελλάδα, και από 2,2% παγκόσμια και 2,2% σε Νομό Κιλκίς και Θεσσαλονίκης ταυτόχρονα.
Ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα ποσοστά των υπο – τομέων εργασίας πολιτισμού και δημιουργίας.
- Το 33,3% αφορά Κινηματογράφο - Τηλεόραση
- 24,4% Ψηφιακά Μέσα
- 20% Μουσική
- 15,6% Εικαστικές Τέχνες
- 15,6% Πολιτιστική Κληρονομία
- 11,1% Παραστατικές Τέχνες
Το ποσοστό που απομένει αφορά: σχέδιο, μόδα, χειροποίητο κόσμημα, αρχιτεκτονική, φωτογραφία, εκπαίδευση, γαστρονομία.
Προκλήσεις και μηχανισμοί στήριξης
Στόχος των θεσμικών φορέων αιρετών και υπηρεσιακών της Κεντρικής Μακεδονίας είναι η αύξηση του οικονομικού αποτυπώματος και της συνολικής συμβολής στο ΑΕΠ των επαγγελμάτων που είναι ενταγμένα στην χαρακτηριζόμενη ως πολιτιστική και δημιουργική βιομηχανία. Ωστόσο, όπως εξηγούν στα Μακεδονικά Νέα επαγγελματίες που δραστηριοποιούνται στους τομείς αυτούς, υπάρχουν προκλήσεις που πρέπει να αντιμετωπιστούν, ώστε να αναπτυχθεί περισσότερο η συγκεκριμένη βιομηχανία και να διανύσει καλύτερες ημέρες.
Στην ιεράρχηση των προκλήσεων αυτών, που πρέπει άμεσα να αντιμετωπιστούν, πρώτη είναι η έλλειψη χρηματοδότησης και η περιορισμένη πρόσβαση σε χρηματοδοτικά εργαλεία. Παράλληλα, οι «πληγές» που έχει δημιουργήσει η πανδημία δεν έχουν ακόμη επουλωθεί στο 100%, με πολλούς επαγγελματίες να θέτουν τη μετάβαση στη μετά- covid εποχή και τις συνθήκες που έχουν δημιουργηθεί και καλούνται να διαχειριστούν, ως μια ακόμη πρόκληση. Τέλος μεγάλος αριθμός αντιμετωπίζει δυσκολία πρόσβασης στις αγορές, γεγονός που επιφέρει άμεσο οικονομικό πλήγμα.
Οι επιθυμητοί μηχανισμοί στήριξης είναι η πρόσβαση σε εργαλεία χρηματοδότησης ώστε να λυθούν θέματα κεφαλαίων και ρευστότητας, αλλά και το άνοιγμα σε μεγαλύτερες αγορές, με υποστήριξη της διεθνοποίησης και ενισχύοντας την εξωστρέφεια. Επίσης, ένα ζήτημα που θέτουν οι δημιουργοί είναι η θεσμοθέτηση πλαισίου προστασίας της πνευματικής ιδιοκτησίας, θέμα που εδώ και δεκαετίες παραμένει θολό στη χώρα μας.
Ειδική αναφορά κάνουν επαγγελματίες του πολιτισμού και της δημιουργίας στα νέα δεδομένα που θέτουν η ανάπτυξη της τεχνολογίας και τα διαθέσιμα ψηφιακά εργαλεία. Στο πλαίσιο αυτό τοποθετούν την εξάπλωση σε διαδικτυακές πλατφόρμες για διανομή και διάδοση πολιτιστικού και δημιουργικού έργου και την ψηφιοποίηση των δημιουργικών βιομηχανιών, στις επικρατέστερες τάσεις για τα επόμενα χρόνια, μαζί με την Διαπολιτισμική και Διασυνοριακή Συνεργασία.
Γάκης: Έντονη κινητικότητα στο πεδίο του πολιτισμού
Σε δηλώσεις του στα Μακεδονικά Νέα ο Αντιδήμαρχος Πολιτισμού, Τουριστικής Ανάπτυξης και Διαδημοτικής Συνεργασίας του δήμου Θεσσαλονίκης κ. Βασίλης Γάκης τόνισε ότι «η μακρόχρονη ιστορία έχει δείξει ότι η Θεσσαλονίκη έχει αναδείξει πάρα πολλά ταλέντα σε πολλές διαφορετικές μορφές τέχνης. Ο Δήμος Θεσσαλονίκης με πλήθος εκδηλώσεων που διοργανώνει καθόλη τη διάρκεια του έτους προσπαθεί να στηρίξει τους δημιουργούς της πόλης και της ευρύτερης περιοχής, χωρίς να αποκλείει αυτούς από άλλες περιοχές».
Ο κ. Γάκης επισημαίνει ακόμη πως στη Θεσσαλονίκη «υπάρχει έντονη κινητικότητα στο πεδίο του πολιτισμού». Και σε αυτό «πολύ σημαντικό ρόλο παίζουν και οι εκπαιδευτικοί φορείς. Ειδικά τα δημόσια πανεπιστήμια, οι σχολές καλών τεχνών, η αρχιτεκτονική, μουσικά τμήματα, αλλά και ιδιωτικές πρωτοβουλίες. Ιδιωτικές σχολές και πρωτοβουλίες που συνδημιουργούν το σύγχρονο πολιτιστικό περιβάλλον της πόλης, αλλά και της ευρύτερης περιοχής».
Σύμφωνα με τον αντιδήμαρχο, «ο πολιτισμός είναι ένας τομέας που απασχολεί μεγάλο αριθμό επαγγελματιών. Υπάρχει σύνολο ανθρώπων που εργάζεται για να μπορέσει να υλοποιηθεί μια εκδήλωση. Από το Μέγαρο Μουσικής, μέχρι ένα μικρό χώρο πολιτισμού και μακάρι να αυξάνονται οι θέσεις εργασίας στη πόλη μας, στον τομέα αυτόν».
