Δεν θα διψάσει η Θεσσαλονίκη την επόμενη πενταετία – Το στρατηγικό σχέδιο της ΕΥΑΘ εν μέσω κλιματικής αβεβαιότητας

Ακούστε το άρθρο 8'
30.04.2025 | 08:00
Παρά τις αυξανόμενες προκλήσεις που φέρνει η κλιματική αλλαγή και τις υψηλές θερμοκρασίες που καταγράφονται τα τελευταία χρόνια, η Θεσσαλονίκη δεν διατρέχει άμεσο κίνδυνο έλλειψης νερού.

Αυτό διαβεβαίωσε ο πρόεδρος της ΕΥΑΘ, Άγις Παπαδόπουλος κατά την παρουσίαση των οικονομικών αποτελεσμάτων της εταιρείας, επισημαίνοντας ότι, χάρη σε στοχευμένες επενδύσεις και μακροπρόθεσμο σχεδιασμό, η υδροδότηση της πόλης είναι εξασφαλισμένη τουλάχιστον για τα επόμενα πέντε χρόνια.

Ξηρότερο το κλίμα, αλλά η ΕΥΑΘ προνοεί

Το 2024 καταγράφηκε ως το πιο θερμό και ξηρό έτος στην Ελλάδα από το 1880, ένα στοιχείο που αποτυπώνει τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής με τον πιο εμφατικό τρόπο. Οι υδάτινοι πόροι μειώνονται σταθερά, και ήδη παρατηρείται κάμψη στα αποθέματα του ποταμού Αλιάκμονα, βασική πηγή υδροδότησης για τη Θεσσαλονίκη.

Ωστόσο, όπως τονίζει ο κ. Παπαδόπουλος, οι υποδομές και οι στρατηγικές που εφαρμόζει η ΕΥΑΘ προσφέρουν επαρκές δίχτυ ασφαλείας. «Δεν εφησυχάζουμε, αλλά μπορούμε να διαβεβαιώσουμε πως μέχρι και το 2030 δεν τίθεται άμεσος κίνδυνος για τη Θεσσαλονίκη», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Ένα εκτεταμένο δίκτυο για 1,3 εκατ. ανθρώπους

Η ΕΥΑΘ υδροδοτεί σήμερα περίπου 1,3 εκατομμύρια κατοίκους και επισκέπτες της Θεσσαλονίκης, διαχειριζόμενη ένα εκτεταμένο δίκτυο που περιλαμβάνει 2.700 χιλιόμετρα αγωγών νερού και 1.800 χιλιόμετρα αποχετευτικού δικτύου. Επεξεργάζεται, ετησίως, περίπου 60,5 εκατομμύρια κυβικά μέτρα υγρών αποβλήτων.

Μόνο την τελευταία τριετία, η εταιρεία έχει επενδύσει περισσότερα από 50 εκατομμύρια ευρώ σε έργα αναβάθμισης των δικτύων και της ενεργειακής της αποδοτικότητας. Πρόκειται για στοχευμένες επενδύσεις που εξασφαλίζουν τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα του συστήματος, σε συνθήκες πίεσης που προκαλούνται από την κλιματική κρίση και την αστικοποίηση.

Το νέο διυλιστήριο και τα έξυπνα υδρόμετρα

Κεντρικό ρόλο στον σχεδιασμό της ΕΥΑΘ παίζει το νέο, υπερσύγχρονο διυλιστήριο νερού, το οποίο αναμένεται να ολοκληρωθεί στο τέλος του 2027 – με έναν χρόνο καθυστέρηση από τον αρχικό προγραμματισμό, λόγω προβλημάτων στην εφοδιαστική αλυσίδα. Αφορά την κατασκευή της Φάσης Α2 για την επέκταση της Μονάδας Επεξεργασίας Νερού Θεσσαλονίκης. Με την επένδυση αυτή, ύψους 21,7 εκατ. ευρώ θα αυξηθεί η δυναμικότητα επεξεργασίας, καλύπτοντας τις αυξανόμενες ανάγκες του πληθυσμού. 

Παράλληλα, βρίσκεται σε εξέλιξη η εγκατάσταση 50.000 «έξυπνων» υδρομέτρων, τα οποία θα επιτρέψουν την παρακολούθηση της κατανάλωσης σε πραγματικό χρόνο, τον εντοπισμό διαρροών και την προώθηση πρακτικών εξοικονόμησης από τους καταναλωτές. Η συνολική επένδυση για την προμήθεια και εγκατάσταση συστημάτων «έξυπνης» μέτρησης νερού φτάνει τα 49,6 εκατ. ευρώ με το έργο να ολοκληρώνεται το 2028. 

Ψηφιακός μετασχηματισμός με τη βοήθεια της τεχνητής νοημοσύνης

Η εταιρεία ήδη εφαρμόζει τεχνολογίες τεχνητής νοημοσύνης (ΑΙ) στα δίκτυα αποχέτευσης, κυρίως για την αντιμετώπιση της υπερχείλισης ομβρίων υδάτων. Στόχος είναι η επέκταση της χρήσης τους και σε άλλες κρίσιμες λειτουργίες, συμβάλλοντας στην πρόληψη καταστροφών και στη μείωση απωλειών. Ο ψηφιακός αυτός μετασχηματισμός δεν είναι μόνο τεχνολογική εξέλιξη αλλά είναι στρατηγικό εργαλείο για την αντιμετώπιση της κλιματικής και ενεργειακής αβεβαιότητας.

Ένα ακόμα ισχυρό πλεονέκτημα για την ΕΥΑΘ είναι η μεγάλη μείωση του ενεργειακού κόστους, χάρη στη διμερή σύμβαση προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας (PPA) με την ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ. Από τα 201 ευρώ ανά μεγαβατώρα το 2021, το κόστος έπεσε στα περίπου 120 ευρώ το 2024. Το προβλεπόμενο όφελος από το PPA για το 2025 αναμένεται να φτάσει τα 2 εκατομμύρια ευρώ. «Δεν επιδιώκουμε κέρδος από τα PPAs. Ο στόχος είναι καθαρά η μείωση του κόστους, ώστε να διασφαλίσουμε την οικονομική ανθεκτικότητα της εταιρείας», δήλωσε ο κ. Παπαδόπουλος.

Η εξοικονόμηση αυτή επιτρέπει στην ΕΥΑΘ να διατηρεί προς το παρόν σταθερά τιμολόγια, επενδύοντας ταυτόχρονα στην πράσινη μετάβαση και την ενίσχυση των υποδομών.

Αύξηση ζήτησης και νέα δίκτυα

Η ανοικοδόμηση που παρατηρείται στην ευρύτερη περιοχή της Θεσσαλονίκης, ιδίως από το 2023 και μετά, έχει οδηγήσει σε αύξηση της ζήτησης νερού και νέων συνδέσεων. Το 2024 υπεγράφησαν 2.000 νέες συνδέσεις ύδρευσης και 1.000 συμβάσεις αποχέτευσης, ενώ η συνολική κατανάλωση αυξήθηκε κατά 1 εκατομμύριο κυβικά μέτρα. Η εταιρεία αναμένει και την ολοκλήρωση της σχετικής νομοθετικής πρωτοβουλίας για να εντάξει στο δίκτυό της νέες περιοχές, όπως οι Δήμοι Θερμαϊκού, Πυλαίας-Χορτιάτη, Χαλκηδόνας και η Δ.Ε. Μυγδονίας, επιτρέποντας τον κεντρικό σχεδιασμό της υδροδότησης σε ευρύτερη κλίμακα.

Θωρακισμένη για τις προκλήσεις του μέλλοντος

Η Θεσσαλονίκη φαίνεται ότι δεν κινδυνεύει να διψάσει τα επόμενα χρόνια, χάρη στον πολυεπίπεδο σχεδιασμό και τις συνεχείς επενδύσεις της ΕΥΑΘ. Παρότι οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής είναι πλέον ορατές, η εταιρεία επιδεικνύει προνοητικότητα, προσαρμοστικότητα και τεχνολογική καινοτομία. Το στοίχημα πλέον δεν είναι μόνο η επάρκεια αλλά και η βιωσιμότητα: πόσο καλά θα προσαρμοστεί το σύστημα στις αυξημένες απαιτήσεις ενός θερμότερου, ξηρότερου μέλλοντος – και πόσο θα αντέξει κοινωνικά και οικονομικά να προσφέρει καθαρό νερό σε όλους, χωρίς αποκλεισμούς.

Δήμητρα Τάγκα