Πρόκειται για πρωτοβουλία του Διεθνούς Φεστιβάλ «Η αντανάκλαση της αναπηρίας στην τέχνη – Reflection of disability in art» (iRoDi), το οποίο εδώ και οκτώ χρόνια αποτελεί θεσμό του Πανεπιστημίου Μακεδονίας και πλατφόρμα για την ανάδειξη της τέχνης ως εργαλείου κοινωνικής συμπερίληψης.
Στην καρδιά της φετινής διοργάνωσης βρίσκεται ένα μουσικό αφιέρωμα στον Λίνο Κόκοτο, με ζωντανή απόδοση των τραγουδιών του στην ελληνική νοηματική γλώσσα, ενώ παράλληλα θα γίνουν τα εγκαίνια της έκθεσης φωτογραφίας με τίτλο «Αναζητώντας το νόημα: συμβολισμοί μέσα από τον φακό».
Τιμώντας έναν δημιουργό
Το αφιέρωμα στον Λίνο Κόκοτο αποτελεί μια πρωτοβουλία που γεννήθηκε μέσα από την καλλιτεχνική ομάδα του φεστιβάλ. «Η ορχήστρα μας πρότεινε να κάνουμε αφιέρωμα στον Λίνο Κόκοτο, έναν σημαντικό καλλιτέχνη που έχει συνθέσει τραγούδια που όλοι μας έχουμε αγαπήσει πάνω σε στίχους ποιητών όπως ο Οδυσσέας Ελύτης από το Θαλασσινό Τριφύλι ως το Δελφινοκόριτσο», εξηγεί η Λευκοθέα Καρτασίδου, Καθηγήτρια Ειδικής Αγωγής και επιστημονικά υπεύθυνη της διοργάνωσης. «Ο ίδιος ο συνθέτης μάλιστα θα παρίσταται στην εκδήλωση. Τον προσκαλέσαμε και ανταποκρίθηκε θετικά αμέσως λέγοντάς μας ότι χαίρεται ιδιαίτερα που θα έρθει. Είναι σημαντικό να τιμούμε καλλιτέχνες εν ζωή, να τους δείχνουμε την εκτίμηση που αξίζουν».
Ο συνθέτης Λίνος Κόκοτος
Η εκδήλωση περιλαμβάνει τραγούδια σε ενορχήστρωση του Γιάννη Δημητρίου και καλλιτεχνική επιμέλεια της Λένας Καραγιαννίδου. Στο τραγούδι συμμετέχουν η Ηλέκτρα Καράλη και ο Πέτρος Μπούσαλης, ενώ συνεργάζονται και φορείς όπως το ΕΚΕΚ ΑμεΑ Θεσσαλονίκης, το ΚΔΑΠ ΜΕΑ Πρόσβαση Περαίας, ο Σύλλογος Συνδρόμου Down και η ΣΥΔ Νεάπολης – Συκεών.
Ξεχωριστό στοιχείο της βραδιάς αποτελεί η ζωντανή απόδοση των τραγουδιών στην ελληνική νοηματική γλώσσα από τις διερμηνείς Γλυκερία Γκάτζιου και Δήμητρα Νάτσιου, αλλά και από τους μαθητές του Ειδικού Δημοτικού Σχολείου Κωφών Βαρηκόων Πανοράματος. «Δύο τραγούδια θα τα αποδώσουν οι ίδιοι οι μαθητές», λέει η κ. Καρτασίδου. «Θα είναι μια εμπειρία ξεχωριστή, γιατί δεν κάνουμε δράσεις για τα παιδιά με αναπηρία – τις κάνουμε μαζί τους. Το σημαντικό είναι να έχουν τα ίδια άτομα με αναπηρία τον πρωταγωνιστικό ρόλο».
Όταν η φωτογραφία μιλάει για το νόημα
Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης θα εγκαινιαστεί και η έκθεση φωτογραφίας «Αναζητώντας το νόημα: συμβολισμοί μέσα από τον φακό», στο πλαίσιο του συμπεριληπτικού διαγωνισμού που διοργάνωσε το iRoDi με τη συνεργασία του Δήμου Νεάπολης-Συκεών, της Ελληνικής Εταιρείας Προστασίας Αυτιστικών Ατόμων και του Συλλόγου Συνδρόμου Down Ελλάδος. Η έκθεση φιλοξενείται στη Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Μακεδονίας και θα παραμείνει ανοιχτή έως τις 5 Δεκεμβρίου 2025.
«Κάθε χρόνο επιλέγουμε έναν τίτλο που να επιτρέπει σε όλους τους φωτογράφους –άτομα με αναπηρία ή όχι– να εκφραστούν με τρόπο προσωπικό και ουσιαστικό», αναφέρει η κ. Καρτασίδου. «Μας ενδιαφέρει η φωτογραφία όχι μόνο ως καλλιτεχνικό μέσο, αλλά και ως εργαλείο ενσυναίσθησης και κοινωνικού διαλόγου». Οι φωτογραφίες που παρουσιάζονται αγγίζουν κοινωνικά ζητήματα, καταγράφουν την καθημερινότητα και εστιάζουν στους συμβολισμούς που συχνά περνούν απαρατήρητοι.
Λευκοθέα Καρτασίδου, υπεύθυνη της διοργάνωσης
Οι φωτογραφίες της έκθεσης καλούν τους επισκέπτες να δουν πέρα από την επιφάνεια, να αναζητήσουν τα σύμβολα και τα μηνύματα που κρύβονται πίσω από κάθε λήψη. Μέσα από τη δύναμη του συμβολισμού, οι δημιουργοί αναδεικνύουν τη σημασία της διαφορετικής οπτικής και της υποκειμενικής ερμηνείας του κόσμου γύρω μας, προτρέπουν το κοινό να αναζητήσει το δικό του προσωπικό νόημα, να ανοιχτεί σε νέες εμπειρίες και να δει τον κόσμο μέσα από τα μάτια των άλλων.
Ο διαγωνισμός και η έκθεση σχεδιάστηκαν με γνώμονα τη συμπερίληψη, δίνοντας φωνή και χώρο σε όλους και όλες, ανεξαρτήτως ηλικίας, αναπηρίας, φύλου, ή εθνικότητας. Η τέχνη της φωτογραφίας μετατρέπεται σε γέφυρα επικοινωνίας, προάγοντας την αποδοχή, την ισότητα και τον σεβασμό προς τη διαφορετικότητα.
Σκοπός του Διεθνούς Φεστιβάλ «Η αντανάκλαση της αναπηρίας στην τέχνη» είναι η ανάδειξη της τέχνης μέσα από την οπτική της αναπηρίας. Η ιδέα ξεκινά από το αναφαίρετο δικαίωμα των ατόμων με αναπηρία να εκφράζονται μέσω της τέχνης είτε ερασιτεχνικά είτε επαγγελματικά. Το φεστιβάλ καλείται να αντανακλά τις ικανότητες των ατόμων με αναπηρία και τις ευκαιρίες, που κάθε κοινωνία οφείλει να παρέχει σε κάθε άτομο, συμβάλλοντας στην πολιτισμική ταυτότητα του ατόμου και της κοινωνίας.
Για την κ. Καρτασίδου, το Φεστιβάλ αποτελεί ζωντανό παράδειγμα του πώς ένα πανεπιστήμιο μπορεί να αποτελεί ενεργό κύτταρο της κοινωνίας. «Δεν μπορούμε να μένουμε στα στενά όρια της εκπαίδευσης. Πρόθεσή μας είναι το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας να κάνει άνοιγμα στην κοινωνία, να ενώνει φορείς, να στηρίζει πρωτοβουλίες που έχουν ουσιαστικό κοινωνικό αντίκτυπο».
«Το Φεστιβάλ, από τη σύλληψή του πριν από οκτώ χρόνια, είχε στόχο να αναδείξει τη συμπεριληπτική διάσταση της τέχνης. Ακόμη και κατά τα χρόνια της πανδημίας, συνεχίστηκε διαδικτυακά, με την ίδια προσήλωση στην έκφραση και την κοινωνική σύνδεση», επισημαίνει η ίδια.
Η βραδιά θα ολοκληρωθεί με ένα Non Alcoholic Inclusive Party από τη συμπεριληπτική ομάδα «Πρωταγωνιστές».
Το πρόγραμμα και ο οδηγός του μουσικού αφιερώματος έχουν αναρτηθεί στην ιστοσελίδα εδώ.