Σε έρευνα που πραγματοποίησε η GrantThorton σε συνεργασία με τον Σύνδεσμο Εξαγωγέων (ΣΕΒΕ) εξήχθησαν σημαντικά στοιχεία για την εξαγωγική δραστηριότητα της χώρας, της Βόρειας Ελλάδας και της Κεντρικής Μακεδονίας.
Όσον αφορά στην εξέλιξη του Εμπορικού Ισοζυγίου, το 2024 βρέθηκε στο -34,9 δις ευρώ, καθώς οι εξαγωγές έφτασαν στα 49,9 δις ευρώ, με τις εισαγωγές να είναι πολύ περισσότερες καθώς έφτασαν τα 84,8 δισεκατομμύρια ευρώ.
Το προφίλ των εξαγωγών στην Κεντρική Μακεδονία
Η Κεντρική Μακεδονία, παραμένει σταθερά η δεύτερη σε εξαγωγική δραστηριότητα περιφέρεια της χώρας με ποσοστιαίο μέσο όρο εξαγωγών την περίοδο της πενταετίας 2019-2023 στο 15,5%, αμέσως μετά την περιφέρεια Αττικής με ποσοστό 54,8%, ενώ ακολουθεί στην τρίτη θέση η Πελοπόννησος με 12,4% και στην τέταρτη με τη διαφορά να αυξάνεται σε πολύ μεγάλο βαθμό καθώς το ποσοστό της επόμενης περιφέρειας, αυτής της Στερεάς Ελλάδας, βρίσκεται στο 4,2%, κατά μέσο όρο την συγκεκριμένη πενταετία.
Σε οικονομική αξία οι εξαγωγές της Κεντρικής Μακεδονίας βρέθηκαν στα 7,9 δις ευρώ το 2023 αυξημένες κατά 2,9 δισεκατομμύρια έναντι του 2019 όταν το ποσό ήταν στα 5 δις ευρώ.
Όσον αφορά στις άλλες περιφέρειες που βρίσκονται στις πρώτες θέσεις, αυτή της Αττικής κατέγραψε χρηματικό όγκο εξαγωγών 28,1 δις ευρώ το 2023, η Πελοπόννησος 5,4 και η Στερεά Ελλάδα 2,2 δις ευρώ.
Το προφίλ της εξαγωγικής δραστηριότητας της Κεντρικής Μακεδονίας σε σχέση με τις χώρες που υποδέχονται τα προϊόντα αυτά είναι:
Βόρεια Μακεδονία 13,6% των εξαγωγών της Κεντρικής Μακεδονίας
Γερμανία 9,4%
Βουλγαρία 8,6%
Ιταλία 5,5%
Τουρκία 4,8%
ΗΠΑ 3,8%
Ρουμανία 3,7%
Κύπρος 3,6%
Σερβία 2,6%
Ηνωμένο Βασίλειο 2,6%
Κίνα 2,4%
Λοιπές χώρες 39,3%
Σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας το 55%-65% των εξαγωγών της Βόρειας και Κεντρικής Ελλάδας, προορίζεται σε 19 χώρες εντός και εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης, με κυρίαρχες τη Γερμανία, την Αλβανία και τη Βόρεια Μακεδονία.
Ταχέως αναπτυσσόμενος εξαγωγές η Ελλάδα
Σε σύνολο χώρας η εξαγωγική δραστηριότητας έχει αυξηθεί από 1δις 26 εκατ. ευρώ το 2019 σε 1 δις 364 εκατ. ευρώ το 2024.
Η επίδοση αυτή σημαίνει ότι η Ελλάδα ξεχωρίζει ως ο πιο ταχέως αναπτυσσόμενος εξαγωγέας, ανάμεσα στις υπό μελέτη μεσογειακές οικονομίες (Ιταλία, Ισπανία, Τουρκία, Πορτογαλία, Ελλάδα), με μέσο ρυθμό αύξησης 8,1% έναντι 6,2%των λοιπών μεσογειακών χωρών.
Η περιοχή της Βόρειας Ελλάδας ανάμεσα της και η Κεντρική Μακεδονία παρουσιάζει ισχυρή τοποθέτηση στα τρόφιμα-ποτά, μεταλλικά, δομικά, χημικά, με γεωγραφική εγγύτητα σε ταχέως αναπτυσσόμενες αγορές. Κατέχει ένα ισχυρό γεωγραφικό πλεονέκτημα, καθώς υπάρχει πρόσβαση σε 7 χώρες εντός 500 χλμ.
Στρατηγικές ευκαιρίες στη Βόρεια Ελλάδα
• Ανάδειξη του κλάδου Τροφίμων ως premium εξαγώγιμου προϊόντος.
• Στροφή σε βιομηχανικά και τεχνολογικά προϊόντα.
• Αξιοποίηση των logistics hubs (λιμάνια) της περιοχής για ενίσχυση των ροών προς Ε.Ε.
• Ψηφιοποίηση & ενεργειακή μετάβαση – ως μοχλός ανταγωνιστικότητας
• Παραγωγή καινοτόμων προϊόντων, με επενδύσεις σε παραγωγικές μονάδες και εφαρμοσμένη έρευνα.
Οι εξαγωγές ανά κλάδο
Ο κλάδος με την υψηλότερη μέση ετήσια αύξηση ήταν αυτός των «Τροφίμων και Ποτών» (CAGR: +11,7%), ο οποίος επέδειξε ιδιαίτερη ανθεκτικότητα, καθώς δεν επηρεάστηκε αρνητικά από την περίοδο της πανδημίας Covid-19 και αυξήθηκε από €5,5 δισ. το 2019 σε €9,5 δισ. το 2024.
• Διαχρονική και σταθερή άνοδος καταγράφεται και στα μεταποιημένα προϊόντα, (CAGR 6ετίας: από 7,8% έως και 9,2%).
• Διεύρυνση της κλαδικής βάσης, με έμφαση σε ανθεκτικά και διαφοροποιημένα εξαγώγιμα προϊόντα.
• Στην περίοδο Ιανουαρίου-Μαρτίου 2025, οι εξαγωγές σημείωσαν πτώση ύψους 1,7% σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του 2024.
• Εάν εξαιρεθεί ο κλάδος των πετρελαιοειδών παρατηρείται αύξηση των εξαγωγών κατά 5,9% στο 1ο τρίμηνο του 2025.
Κυριότερες χώρες προορισμού εξαγωγών
Ιταλία:
2024: 5,2 δισ. ευρώ
2019: 3,7 δισ.ευρώ
Γερμανία:
2024: 3,5 δισ.ευρώ
2019: 2,3 δισ.ευρώ
Κύπρος:
2024: 3,3 δισ.ευρώ
2019: 2,1 δισ.ευρώ
Βουλγαρία:
2024: 2,9 δισ.ευρώ
2019: 1,6 δισ.ευρώ
Ηνωμένες Πολιτείες:
2024: 2,4 δισ.ευρώ
2019: 1,3 δισ.ευρώ
Λοιπές χώρες:
2024: 32,5 δισ.ευρώ
2019: 22,9 δισ.ευρώ
• Η Ελλάδα αναδεικνύει την εξαγωγική δυναμική της, με σχεδόν τριπλασιασμό εξαγωγών από το 2009 και διαφοροποίηση κλάδων και αγορών. Κύριες χώρες προορισμού: Ιταλία, Κύπρος, Γερμανία, Βουλγαρία & ΗΠΑ.
Κυρίαρχοι κλάδοι: Πετρελαιοειδή, Τρόφιμα, Ποτά, Βιομηχανικά Είδη, Χημικά Προϊόντα & Μηχανήματα.
