Πρόκειται για μία καινοτόμα αιματολογική εξέταση για την έγκαιρη διάγνωση της νόσου Alzheimer, με τη συμβολή του Εργαστηρίου Νευροεκφυλιστικών Νοσημάτων του ΚΕΔΕΚ ΑΠΘ, η οποία στα μέσα Μαΐου έλαβε την έγκριση του Αμερικανικού Οργανισμού Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA).
Η νέα μέθοδος επιτρέπει την ανίχνευση της νόσου Alzheimer σε πρώιμο στάδιο, πριν από την εμφάνιση σοβαρών συμπτωμάτων άνοιας, με μία απλή, ανώδυνη και γρήγορη αιμοληψία, όμοια με αυτή για τη διενέργεια εξετάσεων αίματος.
«Αυτή είναι η ευκολία σε αυτήν την εξέταση, γιατί υπήρχαν μέχρι τώρα και άλλες διαγνωστικές μέθοδοι όπως η λήψη του εγκεφαλονωτιαίου υγρού, αλλά γινόταν με παρακέντηση σπονδυλικής στήλης, πράγμα αρκετά επώδυνο», τόνισε στα Μακεδονικά Νέα η επικεφαλής της επιστημονικής ομάδας του ΑΠΘ, Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Νόσου Alzheimer και Συγγενών Διαταραχών, καθηγήτρια Τμήματος Χημείας ΑΠΘ, Αναστασία Πανταζάκη.
Το αποτέλεσμα της εξέτασης μπορεί να προκύψει μέσα σε δύο ημέρες.
Πάνω από 90% η αξιοπιστία του αποτελέσματος – Πώς γίνεται η μέτρηση
Όπως εξήγησε η κ. Πανταζάκη, για τη νόσο ευθύνονται δυο πρωτεΐνες οι οποίες εντοπίζονται το αίμα μας. Πρόκειται για τη μέτρηση της φωσφορυλιωμένης πρωτεΐνης Tau (p-Tau217), που σχετίζεται με τον σχηματισμό νευροϊνιδιακών τολυπίωνκαι του β-Αμυλοειδούς 1-42 (Aβ42), που προκαλεί τις αμυλοειδείς πλάκες.
«Η αναλογία είναι καθοριστική και αυτό μας δείχνει εάν υπάρχει πρόθεση για Alzheimer και μπορεί να ανιχνευτεί σε πρώιμο στάδιο. Υπήρχαν πολλές μέθοδοι που μπορούσαμε να προσδιορίσουμε τις πρωτεΐνες ξεχωριστά, αλλά ο FDA ενέκρινε μία συγκεκριμένη μέθοδο που εμφανίζει υψηλή αξιοπιστία για τη διάγνωση της νόσου Alzheimer που είναι η αναλογία αυτών των δύο πρωτεϊνών και μάλιστα λέει για μέτρηση με συγκεκριμένο μηχάνημα και συγκεκριμένη μέθοδο. Δεν είναι παγκόσμια πρωτοτυπία η δική μου. Υπήρχαν πολλές μέθοδοι, αλλά πρόκειται για τη συγκεκριμένη μέθοδο με το συγκεκομμένο μηχάνημα που εμφανίζει υψηλή αξιοπιστία», επισήμανε η κ. Πανταζάκη.
Σύμφωνα με τον Αμερικανικό Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA), η αξιοπιστία αυτής της καινοτόμας αιματολογικής εξέτασης αγγίζει το 91,7%.
Οι αναλύσεις του αίματος γίνονται στο Εργαστήριο Νευροεκφυλιστικών Νοσημάτων του ΑΠΘ, το οποίο στεγάζεται στο ΚΕΔΕΚ, στη Θέρμη. Το Εργαστήριο διαθέτει ήδη τον τελευταίας τεχνολογίας αναλυτή Lumipulse G600II, μέσω του οποίου πραγματοποιείται η συγκεκριμένη αιματολογική εξέταση.
Το κόστος της εξέτασης είναι στα 210 ευρώ, τα οποία αφορούν στα αναλώσιμα του συγκεκριμένου αναλυτή.
Όπως εξήγησε η κ. Πανταζάκη, στόχος είναι το υπουργείο Υγείας να κινήσει τις διαδικασίες ώστε να η εξέταση αυτή να συνταγογραφείται ή να εξασφαλιστεί χρηματοδότηση από φορείς, Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, δήμους προκειμένου να είναι προσιτή σε όλους τους πολίτες.
«Σε άλλα διαγνωστικά κέντρα το κόστος για αντίστοιχες εξετάσεις είναι σχεδόν το διπλάσιο. Δεν υπάρχει ηλικιακός περιορισμός για την εξέταση. Μπορεί να ξεκινήσει κανείς την εξέταση από 55-60 ετών», είπε χαρακτηριστικά η επιστήμονας.
«Δεν πρέπει να περιμένουμε τα συμπτώματα για να κάνουμε τη μέτρηση»
Η κ. Πανταζάκη υπογραμμίζει ότι και σε αυτήν την περίπτωση είναι πολύ σημαντική η έγκαιρη διάγνωση της νόσου Alzheimer, έτσι ώστε να γίνουν όλες οι απαραίτητες ενέργειες πριν κάνουν την εμφάνισή τους τα πρώτα σημάδια της νοητικής έκπτωσης.
«Δεν πρέπει να περιμένουμε να εμφανίσουμε συμπτώματα Alzheimer για να κάνουμε τη μέτρηση. Το Alzheimer άρχεται στην εμφάνιση 15 με 20 χρόνια πριν δούμε τα αποτελέσματα της νοητικής έκπτωσης. Αυτή η εξέταση μπορεί να κάνει διάγνωση 15-20 χρόνια πριν αρχίσουν να εμφανίζονται τα συμπτώματα του Alzheimer. Αυτή είναι η μεγάλη σημασία αυτής της εξέτασης. Σου κρούει τον κώδωνα του κινδύνου. Από εκεί και πέρα πρέπει να ενεργοποιηθούμε έτσι ώστε να δούμε τι μεταβολές στον τρόπο ζωής μπορούμε να κάνουμε ώστε να προλάβουμε», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Πριν οι ενδιαφερόμενοι υποβληθούν στην καινοτόμα αιμοτολιγική εξέταση, περνούν από νευροψυχολογικό τεστ υπό την καθοδήγηση της ομότιμης καθηγήτριας Μάγδας Τσολάκη, του Τμήματος Ιατρικής, της Ελληνικής Εταιρείας Νόσου Alzheimer. Η καθηγήτρια Βιοχημείας Αναστασία Πανταζάκη, σε συνεργασία με τους ερευνητές και μεταδιδάκτορες Γεώργιο Κατσίπη και Ελένη Τζεκάκη, πραγματοποιούν τις αναλύσεις των βιοδεικτών στο Εργαστηρίο Νευροεκφυλιστικών Νοσημάτων του ΚΕΔΕΚ ΑΠΘ στη Θέρμη.
Παράγοντες που ενισχύουν την εμφάνιση της νόσου Alzheimer
Σύμφωνα με την κ. Πανταζάκη, υπάρχουν ορισμένοι παράγοντες οι οποίοι ενισχύουν τις πιθανότητες διάγνωσης με τη νόσο Alzheimer στους ανθρώπους.
Συγκεκριμένα:
-Κάπνισμα
-Περιβαλλοντικοί ρύποι
-Οξειδωτικό στρες
-Διατροφή
-Κληρονομικότητα (δυνατότητα υποβολής σε άλλου είδους τεστ για την ανίχνευση του γονιδίου που έχει σχέση με τη νόσο).
